15 feb. 2024
4 minuten
Als je een machine inkoopt mag je dan vertrouwen op de CE-markering van de ingekochte machine? M.a.w. mag je ervan uitgaan dat de machine veilig is bij gebruik volgens de gebruiksaanwijzing?
Antwoord
Inkopers denken vaak: ‘Een machine met CE is gekeurd door een externe partij en voldoet dus aan de geldende wetgeving, zoals vastgelegd in de Machinerichtlijn’.
Maar je kan en mag wettelijk niet vertrouwen op de CE-markering van de ingekochte machine want de fabrikant kan in 95 procent van de gevallen volgens het Warenwetbesluit machines (omzetting Machinerichtlijn 2006/42/EG) het CE-markeringsproces zelf doorlopen.
Als er CE-markering op een machine staat kan de fabrikant aansprakelijk worden gesteld voor eventuele lichamelijke of materiële schade, die door een gebrek in de machine is ontstaan. Echter, men vergeet bij deze gedachte dat de Nederlandse Arbeidsinspectie altijd eerst de verantwoording bij de eindgebruiker neerlegt. De Arbeidsinspectie kan daarbij direct een bestuurlijke boete aan de eindgebruiker opleggen of zelfs de machine direct stilleggen.
De werkgever dient op basis van artikel 4 van de Europese Arbeidsmiddelenrichtlijn 2009/104/EG van machines, die (na 31-12-1992) worden gekocht, vóór inbedrijfstelling te controleren of deze voldoen aan alle CE-markeringsrichtlijnen die op de machine van toepassing zijn.
Zoals blijkt uit de schuingedrukte tekst hieronder, dient de eindgebruiker ZELF de machine te controleren op conformiteit met de fundamentele veiligheids- en gezondheidseisen uit Bijlage I van de Machinerichtlijn en andere geldende EU-richtlijnen en de geldende EN-normen!
Arbeidsmiddelenrichtijn Artikel 4: Voorschriften betreffende de arbeidsmiddelen
- Onverminderd artikel 3 moet de werkgever aanschaffen of
gebruiken:
a) arbeidsmiddelen die, indien zij na 31 december 1992 voor de eerste maal ter beschikking van de werknemers worden gesteld in de onderneming of inrichting, voldoen:
i) aan de bepalingen van alle communautaire richtlijnen die ter zake van toepassing zijn;
ii) aan de minimumvoorschriften van bijlage I voor zover andere communautaire richtlijnen niet of slechts ten dele van toepassing zijn;
Zie de link: https://osha.europa.eu/en/legislation/directives/3
Controle fabrikant in het offerte-stadium
Waar kan je als inkoper op letten om de kans op aanschaf van een onveilige machine sterk te reduceren?
Tijdens het offerte-stadium kan worden gedacht aan de volgende tien activiteiten:
- Check aan welke EU-richtlijnen, zoals Richtlijn Machines, EMC, RoHS, ATEX, PED, etc. de machine dient te voldoen.
- Check of de machine aan de wettelijke veiligheids- en gezondheidseisen (EHS eisen) voldoet weergegeven in Bijlage I van het Warenwetbesluit machines (Bijlage I v.d. Machinerichtlijn (2006/42/EG))
- Controleer of de geldende geharmoniseerde Europese EN-normen door de fabrikant zijn toegepast. Dit zijn normen die geaccepteerd zijn door de Europese Commissie en invulling geven aan de wettelijke veiligheids- en gezondheidseisen (EHS eisen) uit MRL Bijlage I.
- Controleer of er een EG-Verklaring van Overeenstemming (II.1.A) bijgeleverd is, als het een ‘voltooide’ machine betreft.
- Controleer of een inbouwverklaring (II.1.B) bijgeleverd is, als het gaat om een ‘niet-voltooide’ machine. Let op: Dan dient men uiteindelijk zelf nog een CE-markering aan te brengen).
- Controleer of de juiste Europese richtlijnnummers en de juiste geharmoniseerde Europese EN-normen op de verklaringen worden vermeld.
- Bij een samenstel van twee of meer voltooide machines (II.1.A) en/of niet voltooide machines (II.1.B) moet er door de integrator/samenbouwer ook nog een nieuwe EG-Verklaring van Overeenstemming worden afgegeven over het gehele samenstel van machines.
- Controleer of de inhoud van de gebruiksaanwijzing compleet is en naast het normaal gebruik ook wel het de onderhouds- en afstel- en schoonmaakwerkzaamheden beschrijft en of dit veilig en werkbaar kan worden uitgevoerd.
- Controleer of de volledige gebruiksaanwijzing -en dus niet alleen de bedieningsinstructies- is opgesteld in de Nederlandse taal.
- Controleer of er bij een niet-Nederlandse leverancier tevens een gebruiksaanwijzing in de oorspronkelijke taal wordt bijgeleverd.
Cruciale rol inkoop
Voor de afdeling inkoop is bij de aanschaf van veilige machines in een bedrijf dus een cruciale rol weggelegd.
In de opleidingen voor inkopers wordt vaak echter onvoldoende aandacht besteed aan de betekenis van de EU-richtlijnen en de CE-markering. Het is daarom aan te bevelen om inkopers extra training te laten volgen op het gebied van CE-markering van machines.
Naast de juiste kennis van CE-markeringseisen zal men op een aantal momenten in het inkoopproces de leverancier en zijn machine nauwgezet moeten valideren. Hiermee voorkomt men dat er tijdens productie nog allerlei vaak dure aanpassingen moeten worden gedaan.
Deze vraag is beantwoord door Fusacon BV
Geef een reactie
Reacties (2)
Anderen lazen ook
Met het deel …”Zoals blijkt uit de schuingedrukte tekst hieronder, dient de eindgebruiker ZELF de machine te controleren op conformiteit met de fundamentele veiligheids- en gezondheidseisen uit Bijlage I van de Machinerichtlijn en andere geldende EU-richtlijnen en de geldende EN-normen!” … kan ik het niet eens zijn; dit staat er namelijk niet geschreven. Wel staat er geschreven dat de machine moet voldoen aan de van toepassing zijnde richtlijnen (2009/104/EG, art. 4.1.i). Verder staat er dat de werkgever (zelf) moet zorgen dat de machine voldoet aan de eisen uit bijlage I uit richtlijn 2009/104/EG (zie art. 4.1.ii). Dat zijn wel lichtere eisen dan deze uit bijvoorbeeld de machinerichtlijn (of de machineverordening).
Met de stelling dat “de eindgebruiker ZELF de machine moet controleren op conformiteit met de fundamentele veiligheids- en gezondheidseisen” kan ik het niet eens zijn, dat staat namelijk niet zo omschreven in artikel 4 van richtlijn 2009/104/EG. Wat staat er wel onder artikel 4.1.a: De machine moet aan de van toepassing zijnde EU richtlijnen en verordeningen voldoen (i) en de werkgever moet nagaan of de machine voldoet aan de eisen uit bijlage I van richtlijn 2009/104/EG (ii). Bijlage I uit 2009/104/EG bevat lichtere eisen en ook gemakkelijker te toetsen eisen (voor een werkgever) dan bijlage I uit de machinerichtlijn 2006/42/EG.