Hoog water: pompen en keren

Het hoge water van de afgelopen tijd heeft niet alleen geleid tot zweethanden, natte voeten en prachtige plaatjes, maar ook tot een verkooprecord in (dompel)pompen – en de inwerkingstelling van een aantal bijzondere kunstwerken. Wij zetten wat recente water-tech op een rij.

Het water in de Nederlandse rivieren en meren staat al hoog sinds eind november 2023. We hebben te maken met ‘hoogwatergolven’ – het hoge water bereikt een piek, om vervolgens weer wat te dalen. Daarna stijgt het weer.

Eind november 2023 waren de waterstanden in de Rijn en het IJsselmeergebied hoog. Door storm op zee en een sterke noordwesterwind was er ook hoogwater aan de kust.

Woudagemaal

Het Woudagemaal in Lemmer werd op 19 december voor de derde keer in 2023 aangezet en heeft de hele kerst doorgewerkt. Op 29 december ging hij uit – om op 2 januari alweer in werking te worden gesteld. 6 januari ging hij weer uit. Benieuwd hoe lang dat duurt. Meestal wordt dit grootste nog functionerende stoomgemaal ter wereld, dat stamt uit 1920 en sinds 1998 op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat, maar één keer per jaar gebruikt – of helemaal niet.

Bekijk en -luister hier een Woudavideo door Charles Storm:

Eerste echte sluiting Maeslantkering

Op donderdag 21 december 2023 raasde storm Pia over ons land. Dit zorgde voor hoge waterstanden aan de Nederlandse kust en het IJsselmeergebied. Rijkswaterstaat sloot alle 6 stormvloedkeringen. De Maeslantkering sloot die dag voor het eerst automatisch. In 2007 en 2018 sloot deze kering ook bij storm, maar dit was onder tijdelijk verlaagd sluitpeil om de systemen te kunnen testen.

De Maeslantkering heeft de grootste beweegbare delen van alle waterkeringen ter wereld. De twee deuren, elk 210 meter lang, 22 meter hoog en 15 meter diep, lopen vol water en zakken dan naar de bodem van de Nieuwe Waterweg.

Nog wat regen

Er bleef neerslag vallen in Nederland en het stroomgebied van de grote rivieren. Door de hoeveelheid regen in Europa steeg woensdag 27 en donderdag 28 december 2023 het water in de Maas en de Rijn naar een piek.

Maastricht

Op 3 januari is een deel van een dam in de Maas bij Maastricht weggespoeld waardoor en woonboot lossloeg en tegen de brug in de Stuwweg botste. De brug staat op instorten en de bewoners van alle woonboten op het stukje zijn geëvacueerd. Twee chinooks van het Defensie Helikopter Commando hielpen bij het herstellen van de dam. In de video hieronder is te zien hoe ze netten met zware stenen in het water laten zakken om de beschadiging voorlopig te herstellen en zo te voorkomen dat het gat groter wordt. Als de situatie stabiel is, wordt gestart met het definitieve herstel:

Ook werd die dag de stuw in Roermond gestreken. Onderstaande video toont het hoe en waarom:

Markermeer

Het water in het Markermeer staat extreem hoog, maar dit leidt niet tot bijzondere technische ingrepen. Zandzakken en dijkwachten moeten het land zo droog mogelijk houden; inwoners hebben dompelpompen in hun kelders en ook de brandweer helpt pompen.

Op 7 januari werden de stuwen bij Driel, Amerongen en Hagestein gestreken. Dit om te zorgen dat het hoge water in Waal, de Lek en de IJssel zo snel mogelijk kan zakken. Het stuwensemble is gebouwd in de jaren ‘50 en ‘60. Het iconische ontwerp van architect Wouter Hamdorff met de vizierschuiven die menigeen aan insecten doen denken, is nog steeds functioneel.

Hoogwater-info delen?

Iedereen die relevante technische informatie, foto’s of video’s heeft omtrent het hoge water en dit wil delen, kan het mailen naar de redactie: redactie.engineersonline@mybusinessmedia.nl