Eerste Europese pilot voor batterijvloeistof komt in Terneuzen

Het Goudse bedrijf Alta Group heeft subsidie gekregen voor de bouw van een pilotfabriek waar het CO₂ uit uitlaatgassen omzet in cyclische carbonaten, onder meer voor in energieopslagsystemen (batterijen, accu’s en supercapacitators). De pilot komt in Terneuzen en de eerste tests met de vloeistof zijn succesvol.

“Wij zijn de eerste partij die dit materiaal uit afval-CO₂ gaat maken. En de eerste fabriek van dit type in Europa”, zegt bedenker en oprichter Frank Vergunst van het bedrijf. “Dat betekent dat we een behoorlijke maatschappelijke meerwaarde kunnen hebben. Als alles lukt, zijn wij over 10 jaar met 4 plants goed voor een milieu-equivalent van 800 miljoen euro.”

De cyclische carbonaten zijn geschikt als solvent in elektrolyt. “We hebben een unieke catalyst ontwikkelt en een proces daaromheen. De vloeistof bestaat op zich al sinds 1952, alleen wij maken het groen en hebben er 80% minder energie bij nodig dan de huidige fabrieken.”

De CO₂, die wordt afgevangen uit industriële installaties, is volgens Vergunst niet zo moeilijk te krijgen. “Bovendien krijgt Nederland een infrastructuur voor CO₂-opslag in gasputten onder de zee. Wij kunnen daar gebruik van maken.” Zeeuws-Vlaanderen is hiervoor een geschikte plek, want de economie daar draait voor een belangrijk deel op koolstofstromen van fossiele oorsprong. De opslag van CO₂ en omzetting daarvan in waardevolle chemicaliën, oftewel Carbon Capture and Utilization (CCU), is veelbelovend voor het klimaat, omdat hierbij de uitstoot afneemt en de koolstof grondstof wordt.

Er zijn in Nederland tal van bedrijven en instellingen die zich bezighouden met CCU. Zij zijn verenigd in Futurecarbon.nl en willen zich gezamenlijk ontwikkelen tot wereldwijde koploper op dit gebied. CO₂ kan worden hergebruikt in bijvoorbeeld de tuinbouw, (dier)voeding en kunststoffen.

Lijstje andere producten

Vergunst, die chemisch technoloog is, heeft nog wel een lijstje van andere dingen die hij wil maken als de cyclische carbonaten eenmaal lopen. “We hebben de financiering rond voor de pilot, maar we willen parallel een demo-opstelling realiseren. We kunnen namelijk ook polymeren maken, waaronder PLA, en zijn daar allerlei proefjes mee aan het doen.”

De ondernemer heeft zijn aandelen in de olie- en gasindustrie in 2012 verkocht om systemen voor CO₂-capture te ontwikkelen. “We waren eigenlijk te vroeg, want in 2014/2015 was de ETS-prijs vijf tot zes euro per ton. Toen ben ik gaan denken wat ik er dan van kon maken en hebben we 30 chemicaliën doorgerekend met de businessmodellen et cetera en in een scoring tabel gezet. Vervolgens ben ik een van de betere gaan uitwerken. Maar die andere 29 zijn er ook nog steeds – en er zijn inmiddels nieuwe bijgekomen.”

Vergunst had in 2012 kunnen stoppen met werken, maar daar heeft hij voorlopig nog geen zin in. “Ik heb nog zoveel nieuwe plannen! En ze moeten altijd iets met CO₂ te maken hebben, duurzaam zijn, passen in een goed businessmodel en goed zijn voor de omgeving.”

De batterijenmarkt is een interessant startpunt gezien de voorspelde groei van batterijfabricage in Europa. “We hopen in 12 jaar uit te komen op 10 Mt CO₂ per jaar dat we willen afvangen bij de industrie en gebruiken voor het maken van producten. Als ik met mensen praat, zeggen ze: ‘Frank, 10 Mt, weet je wel hoeveel dat is?’ Het is ook heel veel, maar je moet ambitie hebben.”

Just Transition Fund

De regio Zeeuws-Vlaanderen/Vlissingen-Oost kan rekenen op 58,5 miljoen euro Europese steun om de economische en sociale gevolgen van de overgang van fossiele naar groene industrie op te vangen. ‘CO₂-hergebruik in een cyclische carbonaat’ is het eerste project in deze regio dat een subsidie in de wacht sleept uit het nieuwe Just Transition Fund (JTF) dat begin dit jaar van start gegaan is. Daarbij ontvangt het project ook nog financiering vanuit het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.