Robotteam verwijdert zelfstandig flessen van de zeebodem; het volgende doel is een wasmachine (video)

SeaClear is een team slimme robots dat zelfstandig afval van de zeebodem kan opruimen, zowel in helder als in troebel water. En SeaClear 2.0 staat al op stapel: de makers krijgen 9 miljoen euro aan financiering voor een robuuster systeem voor zwerfvuil aan de oppervlakte en diep in de Middellandse Zee.

SeaClear was een 4-jarig onderzoeksproject van een consortium van Europese onderzoekers onder leiding van de TU Delft, dat werd gefinancierd door Horizon Europe. “Aan het einde van het project hadden we een volledig operationeel systeem dat zijn functies demonstreerde”, zegt projectleider Bart De Schutter van het Delft Center for Systems and Control. “De laatste demonstraties waren succesvol en tonen het potentieel van autonome robotica om het dringende probleem van zwerfvuil op zee aan te pakken.”

De centrale uitdaging is de groeiende hoeveelheid zwerfvuil in de oceanen: momenteel naar schatting 26 tot 66 miljoen ton, voornamelijk bestaande uit plastic. Meer dan 90% van dit afval is niet zichtbaar en ligt op de bodem van de zee.

Een hecht team

Het SeaClear-systeem bestaat uit verschillende onderling verbonden componenten. Het basisvaartuig beheert de twee autonome onderwatervoertuigen, één voor de verkenning en één voor afvalverzameling. Daarnaast monitort en brengt een drone vanuit de lucht het zeeoppervlak in kaart om afvalhaarden te identificeren. Deze elementen werken samen om een kaart van de oceaanbodem te maken, zwerfvuil te detecteren en het vervolgens efficiënt te verzamelen.

Momenteel kan het systeem tot 7 kg tillen, de grijper kan volumes tot 2 liter frisdrankflessen oppakken en de robots verzamelen afval in wateren tot tientallen meters diep. “Wanneer het systeem verbeterd is voor commercieel gebruik, zal het 70% goedkoper werken dan duikers”, denkt De Schutter.

De Schutter en collega’s hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van het zwerfvuildetectie- en classificatiesysteem dat nieuwe AI- en computervisiemethoden gebruikt om zwerfvuil en het soort zwerfvuil te identificeren (fles of blikje, et cetera). Het is hierbij noodzakelijk dat het systeem onderscheid kan maken tussen zwerfvuil en vis of zeewier, dat niet beschadigd mag worden.

Van plastic flessen tot wasmachines

“Nu de ‘proof-of-concept’-experimenten zijn geslaagd, kan SeaClear commercieel worden gebruikt,” zegt De Schutter. Deze oplossing kan aantrekkelijk zijn voor bijvoorbeeld havens, toeristische locaties, milieu-instellingen en andere civiele en militaire instellingen. In het vervolgproject SeaClear 2.0 “moeten we sneller, zwaarder en dieper gaan. Met SeaClear rapen we plastic flessen, schoenen en ander soortgelijk afval op. Nu willen we banden, wasmachines en in het algemeen zwaardere dingen oppakken.”