Dus u dacht dat uw baan robotproof was?

Het personeel in de fastfood-sector in New York kwam vorige week in actie tegen het voor hen geldende minimum uurloon van $ 7,25. “Het is onmogelijk om voor dat geld een gezin te onderhouden”, zegt een medewerker in de New York Times. De eis is een loonsverhoging tot $ 15 per uur. Maar uiteindelijk zou het wel eens de techniek kunnen zijn die bepaalt wat zij gaan verdienen. En dat geldt ook voor hoogopgeleide witte-boorden-werkers.

Door de inflatie is de koopkracht van het minimumloon in de fast food sector 30% lager dan in 1968. Maar door $ 15 per uur te vragen, graven de actievoerders hun eigen graf, vindt Michael Saltsman, research directeur van het Employment Policies Institute, "De strijd gaat niet tussen werknemers en werkgevers, maar tussen werknmers en techniek", zegt hij. "Uiteindelijk zullen de kosten in overeenstemming moeten zijn met de vraag naar goedkopere produccten bij de consument. En dan zullen mensen worden vervangen door goedkopere machines." Dat geldt niet alleen voor de fast-food industrie, maar ook voor de landbouw, de maakindustrie, de media en talloze andere sectoren.

Momentum Machines, een bedrijf in San Francisco, heeft een hamburgermachine gemaakt die op industriële snelheid burgers naar wens (extra sla, weinig mayo) maakt. Het bedrijf schat dat het maken van burgers alleen al in de VS $ 9 miljard per jaar kost. Met hun machine kunnen echter 360 burgers per uur worden gemaakt, met minimale tussenkomst van menselijk personeel. ‘Onze technologie democratiseert de toegang tot kwaliteitsvoedsel voor de massa’ meldt de website van het bedrijf. (Jammer genoeg valt daar niet te lezen of ook de toegang tot goedbetaalde banen voor de massa wordt gedemocratiseerd).

Robots missen geen deadline

In veel andere branches staat eveneens de werkgelegenheid onder druk, ten gevolge van auitomatisering. Computerprogrammeurs en machine-ontwikkelaars bedenken zulke geavanceerde machines dat het lijkt alsof ze zelfs het menselijke denkwerk kunnen vervangen. Neem bijvoorbeeld de journalistiek. Narrative Science, een bedrijf dat is gelieerd aan de Northwestern University in Evanston, Ill., heeft een softwareprogramma ontwikkeld dat binnen enkele seconden goed geschreven nieuwsberichten, door het verwerken van informatie over bijvoorbeed sportstatistieken of financiële data. En het bedrijf berekent slechts een honorarium van $ 10 voor een artikel van 500 woorden. "Zou Narrative Science een zaak als de Watergate-affaire kunnen ontmaskeren? Waarschijnlijk niet. Maar het meeste nieuws is makkelijker te ontcijferen en verslaan", vindt de bekende wetenschapper Evgeny Morozov, die de politieke en sociale implicaties van technologie bestudeert..

Automatisering met een gouden randje

"Het staat buiten kijf dat bepaalde banen niet meer op  een economische manier door mensen kunnen worden ingevuld", zegt Raul Ordonez, directeur van het Motoman Robotics Laboratory van de University of Dayton. "De automatiseringsrevolutie is onafwendbaar en onomkeerbaar", stelt hij. "En ik denk dat dat niet zonder pijn kan, in die zin, dat we ons er allemaal in moeten schikken".

Als de gedachte al beklemmend is dat we ons moeten aanpassen aan een gerobotiseerde toekomst, dan doet Kevin Kelly in zijn blad Wired er nog een schepje bovenop: "Je salaris zal in de toekomst zijn gebaseerd op hoe goed je kunt samenwerken met robots. Negentig procent van je collega’s zijn machines."

Maar Kelly ziet ook een gouden randje om onze geautomatiseerde toekomst: "Als robots en automaten ons elementaire werk doen zijn we vrij om ons af te vragen waar mensen eigenlijk voor zijn. Door die vrijheid kunnen we meer artistieke en filosofische doelen nastreven."

"Het is nodig dat de robots het overnemen", zegt Kelly.