Houten brilmonturen blijken echte blikvangers

Anko was in zijn vrije tijd al graag bezig met hout. "Een mooi materiaal waar je ontzettend veel mee kunt doen. Het is ruim beschikbaar en het leeft aan alle kanten", vertelt hij enthousiast. Thuis prijkt onder meer een zelfgemaakt houten bureau waarvan het blad een massief eiken plank is van 74 cm bij 2,5 m lang, het lange deel omgevouwen als ‘tafelpoot’ in een hoek van iets meer dan 90 graden. "Dat was een hele uitdaging", bekent Anko eerlijk, "maar heerlijk om mee te werken."

Uitdaging

Over uitdaging gesproken: van een houten bureau naar een houten bril, is dat geen grote stap? Anko vindt van niet. "Bij Brocks Brillen in Zundert paste ik een kunststof montuur dat er uit zag als hout. Ik vroeg opticien Rob Lamers of hij ook een echte houten bril had; het antwoord was ‘nee’. Ik stelde voor om er dan zelf maar een te maken. ‘Kun je dat dan?’ was de wedervraag. Mijn reactie luidde: ‘Geen idee, maar ik ga het gewoon proberen. Zet jij er dan de glazen in?’ ‘Die uitdaging ga ik aan’, zei hij letterlijk. Dat heeft hij geweten!"

Er was een klein probleem: Anko had geen enkel idee hoe je een bril maakt, laat staan van hout. Wat doe je dan? "Je eigen bril bestuderen en googlen", lacht hij. Zijn achtergrond als werktuigbouwkundige en zijn hobby’s houtbewerking, elektronica en computertechniek kwamen ook goed van pas. Al deze vaardigheden vielen hier als puzzelstukjes op hun plaats.

Freesmachine en scharniertjes

Allereerst had Anko een computergestuurde mini-frees nodig. Een kostbare zaak, dus maakte hij het apparaat helemaal zelf. Ook de scharniertjes om de brillenpootjes vast te zetten vervaardigde hij eigenhandig. "De onderdelen heb ik overal vandaan gehaald en in elkaar geknutseld, het werkte in één keer. De machine heeft een werkbaar oppervlak van 1 m bij 50 cm bij 30 cm, best groot, terwijl je scharniertjes maakt van 5 x 5 x 5 mm. Daar zag ik best tegenop. Niettemin bleken ze aan alle kanten tot op 1/100 mm nauwkeurig. Het moeilijkste was: hoe hou je zo’n scharniertje, een vierkant staafje van 6 x 6 mm, vast? Het antwoord bleek simpel: je moet niet het scharniertje zelf maar het moedermateriaal vasthouden. Daar kom je al werkende vanzelf achter. Door het dragen van de bril ontdekte ik een betere manier om de schroefjes te bevestigen en heb ik voor een andere afwerking gekozen die niet alleen mooier is, maar ook beter beschermt tegen huidvet."

Persoonlijk

Het moment dat Anko de brillenwinkel binnenstapte met een houten doos onder de arm waarin zijn montuur in zes verschillende houtsoorten, zal hij nooit vergeten. "Ik kom glazen bestellen", was zijn ‘binnenkomer’. Anko: "De doos ging open en de opticien was zeer verrast, zeker toen ik vertelde dat ik ook de scharniertjes zelf heb gemaakt. Klanten die binnenkwamen gingen meteen mijn brillen bekijken, heel bijzonder! Je voelt en ziet dat dit zelfgemaakt is. Ik werk bij voorkeur met gebruikt hout en heb daar niet veel van nodig. Als je bijvoorbeeld een stuk hout hebt afkomstig van iemand die je dierbaar is, dan maak ik daar een bril van. Dan is het van massaproduct ineens een heel persoonlijk object geworden. Die trend hangt momenteel in de lucht." [Zie ook het artikel over Piet Hein Eek ]

Houtsoorten

Anko gebruikte veel verschillende soorten hout zoals eiken, wengé, rozenhout, steigerhout en grenadille. "Ook ebbenhout, een bijzonder materiaal. Je kent het liedje ‘Ebony & Ivory? Het kernhout sterft af, alleen het spinthout leeft. Bij het vellen van zo’n boom wordt het spinthout vaak weggegooid. Maar als je het op de juiste manier doorsnijdt krijg je het effect dat ik in mijn montuur heb verwerkt. Ook mahonie heb ik gebruikt, evenals vurenhout met zwarte kabbes, en yellow cedar. Het zijn op zich al mooie objecten die je zo kunt uitstallen, meer sieraad dan gebruiksvoorwerp. Zoals je ook bij gelegenheid van horloge wisselt. Ik draag de houten brillen zelf en krijg daar positieve reacties op. Mensen kijken me aan, het valt echt op."

Eerste bestelling

Vorige maand kreeg Anko zijn eerste officiële bestelling. "Geweldig dat mijn opticien de glazen erin zet. Sterker nog: hij vertelde me dat hij de hele bril wel in elkaar wil zetten. Waar hij in eerste instantie houten brillen liever niet verkocht, wil hij er nu graag aan meewerken. Dat is zo gaaf!" Massaproductie is voor Anko niet aan de orde. "Als iemand volgende week 100 brillen wil bestellen voelt dat niet goed. Dan is het geen 1-op-1 persoonlijk sieraad meer, ik wil contact met de mensen. Het grappige is: niemand heeft tot nu toe iets gezegd over hoe mijn monturen eruit zien, het gaat puur om het materiaal. Het montuur is steeds gelijk, toch zijn het allemaal heel andere brillen!"

Andere materialen

Naast de houten monturen heeft Arno nog een verrassing in petto. Trots toont Anko de eerste contouren van brillen in aluminium, messing en koper. "Daarbij liep ik tegen de limieten aan van de stijfheid van de machine. Titanium lukt mij bijvoorbeeld niet. De machine is in de basis van aluminium en dat geeft een bepaalde stijfheid, al heb ik de frezer steeds beter onder controle. Aluminium kun je anodiseren in allerlei kleuren, wat denk je van een diepblauwe bril met knalgele poten? Het lijkt me geweldig om een serie te maken van allerlei verschillende materialen waar mensen volstrekt niet aan gewend zijn, zoals een koperen bril met een groen oxidatiemotief."

Info: www.i-would.nl