STW subsidieert vijf technisch-wetenschappelijke programma’s

Het bestuur van Technologiestichting STW heeft voor een bedrag van 2,65 miljoen euro vijf nieuwe technisch-wetenschappelijke projecten gehonoreerd. De gebruikers bij deze projecten dragen in totaal bijna 650.000 euro aan het onderzoek bij, veelal in natura zoals faciliteiten en menskracht. Tot de gesubsidieerde projecten behoort werk van de TU Eindhoven aan een spectrometer-op-een-chip en van de TU Delft over het rekenen met spreadsheets.

Spectrometers en optische sensoren op een chip

Spectrometers en optische sensoren met elkaar geïntegreerd, met de afmetingen van chips. Dat gaan de onderzoekers in dit STW-project realiseren. Aan de basis ligt het resultaat van eerder onderzoek in deze groep: twee gekoppelde fotonische kristallen op nanoschaal waarvan de onderlinge afstand mechanisch kan worden geregeld. Hierdoor ontstaat een trilholte, zodat bij elke afstand een specifieke resonantie hoort, en dus een specifieke golflengte van het in te vangen licht. Dit principe wordt gebruikt om een spectrometer te realiseren. Met een absorberend element in de trilholte kun je dan die specifieke golflengte detecteren. Doordat de afstand tussen de fotonische kristallen veranderd kan worden, varieert ook de resonantie en kun je verschillende golflengten vangen. Spectrometer en detector zitten zo op microschaal in hetzelfde instrument. De spectrale resolutie is minder dan 0,2 nanometer, het bereik is meer dan 50 nanometer.

Zulke microspectrometers kunnen met ‘standaard’ chiptechnologie in massa worden geproduceerd, dus goedkoop en ook in arrays, wat uitzicht biedt op spectrale afbeeldingen tegen lage kosten. De onderzoekers zullen vervolgens de spectrometer integreren met een sensorsysteem, inclusief lichtbron en waarnemingsgedeelte. Dat levert dus een compleet meetinstrument op een chip op. Bedrijven en organisaties op het gebied van lasers, sensoren, ruimteonderzoek en medisch onderzoek zijn bij het project betrokken.

Het project ‘Integrated microspectrometers and optical sensors’wordt geleid door prof.dr. Andrea Fiore, Faculteit Technische Natuurkunde, Photonics and Semiconductor Nanophysics, Technische Universiteit Eindhoven

Beter werken met grote en complexe spreadsheets

Overheid en bedrijfsleven gebruiken massaal spreadsheets, vaak voor bedrijfskritische toepassingen. De populariteit is te danken aan de flexibiliteit en het intuïtief programmeermodel van de huidige spreadsheetsystemen. Desondanks bieden de systemen maar beperkte ondersteuning aan eindgebruikers voor werk dat normaal door professionele programmeurs wordt gedaan, zoals het ontwerpen, implementeren en testen van spreadsheets. Projectleider dr. Martin Pinzger van de, Software Engineering Research Group in Delft beoogt met dit STW-project deze kloof te overbruggen. Daarvoor gaan de onderzoekers in het project ‘ProSE – Professionalizing spreadsheet engineering’ algoritmen en technieken ontwikkelen die het ontwerp, implementatie en onderhoud van grote en complexe spreadsheets ondersteunen, en de transformatie van spreadsheets naar (domeinspecifieke) reguliere programmatuur vergemakkelijken.

Qua onderzoek liggen hier twee uitdagingen. De eerste is het begrijpen van afzonderlijke spreadsheets en het ecosysteem binnen een organisatie als geheel waarin spreadsheetsystemen gebruikt worden. Dat moet leiden tot geautomatiseerde analysetools waarmee eindgebruikers en programmeurs grote verzamelingen spreadsheets kunnen ontsluiten en doorgronden. De tweede uitdaging is de ontwikkeltijd van spreadsheets en bijbehorende programmatuur te verkorten door het destilleren van domeinkennis uit spreadsheets. Een aantal ICT-bedrijven doet mee in het project. Daarnaast is de ambitie de tools ook beschikbaar te maken in app stores.