Noordelijke sensorbedrijven ontwikkelen technieken voor foutloze fabriek

Als alles volgens plan verloopt, krijgt Noord-Nederland de primeur van de eerste fabriek die geen fouten meer kan maken. Plaats van handeling is de fabriek van Stork Fokker in Hoogeveen, waar hoogwaardige onderdelen worden gemaakt voor de vliegtuigbouw.

Het project, dat ‘Smart Factory voor de maakindustrie’ heet en door de Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland (NOM) is opgezet, wordt uitgevoerd door een consortium van MKB-bedrijven die zich allemaal bezighouden met toepassingen van sensortechnologie. Het gaat om Langhout & Cazemier uit Drachten, PTC Remote Management & Service uit Heerenveen, Braincenter uit Drachten en S&T uit Dwingeloo. Stork Fokker is penvoerder van dit consortium. De betrokken partijen investeren bij elkaar bijna 5 miljoen euro. Het Samenwerkingsverband Noord Nederland (SNN) is voornemens om het project te ondersteunen met een subsidie van bijna 2 miljoen euro in het kader van Koers Noord en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (OP-EFRO). Dit project sluit aan op het beleid van de noordelijke overheden om toepassingen van sensortechnologie te ondersteunen, waarvoor Sensor Universe als koepelorganisatie een coördinerende rol vervult.

Onverwachte factoren

Het consortium gaat technologie ontwikkelen om complexe productieprocessen op een hele andere manier aan te sturen dan op dit moment gebeurt. Industriële processen kennen nu nog veel uitval en efficiencyverliezen omdat er allerlei, vaak onverwachte, factoren in het spel zijn die de productie verstoren. Fouten worden meestal pas achteraf ontdekt, als het te laat is om de productie nog bij te kunnen sturen, zodat producten worden afgekeurd en tijd wordt verloren. In een ingewikkeld industrieel proces is een uitval van 10% niet ongebruikelijk. Dit leidt uiteraard tot onnodige kosten en bijvoorbeeld tot verspilling van energie en materiaal.

Het Smart Factory-consortium probeert het over een andere boeg te gooien. De bedrijven gaan overal in het proces sensoren plaatsen, waarmee permanent wordt bijgehouden wat er allemaal gebeurt. De kennis die dat oplevert wordt met moderne wiskundige technieken omgezet in computermodellen. Gaandeweg worden deze modellen steeds gedetailleerder, zodat ze exact kunnen voorspellen wat er staat te gebeuren. Hierdoor kan er al worden bijgestuurd voordat er eventuele fouten optreden. Het eindresultaat is een stabiel en foutloos productieproces. Dit principe van ‘zelflerende’ productiebesturing, wordt door het consortium voor het eerst toegepast en getest in de fabriek van Stork Fokker in Hoogeveen. Daarna gaat het consortium deze technieken op de markt brengen, want er is wereldwijd veel vraag naar.

Smart Factory-platform

Dit project rond Stork Fokker is onderdeel van een veel breder initiatief waarin 30 bedrijven onder leiding van de NOM samenwerken om Noord-Nederland uit te bouwen tot een vooraanstaande speler op het snelgroeiende terrein van moderne productiebesturing. Op korte termijn zullen deze bedrijven verschillende praktijktesten gaan uitvoeren, ook in andere industrietakken zoals de chemie en de voedingsmiddelenindustrie.