Noé van Hulst: ‘Energietransitie vereist multidisciplinaire Energy Academy’

Energie is een van de meest urgente vraagstukken van deze tijd. Door de groei van zowel de wereldbevolking als de gemiddelde welvaart stijgt de vraag naar energie. Maar de dreigende klimaatverandering dwingt ons tegelijkertijd om minder broeikasgassen uit te stoten. Daarom is er een revolutionaire energietransitie nodig die ons in staat stelt energie efficiënter en schoner te consumeren en te produceren. Deze radicale innovatie vraagt om een investering in jonge mensen met kennis van alle facetten van energie, stelt Noé van Hulst, directeur van de Energy Academy Europe.

"Het belang van de energietransitie is groot. Energie is niet zomaar een sector van de economie, de hele economie en dus de hele samenleving is er van afhankelijk. Mede daarom is de puur technologiegedreven benadering van het energieprobleem, zoals je die nu vaak ziet, niet voldoende. De bevolking moet de technologische oplossingen ook begrijpen en willen accepteren, en dat vereist sociaalpsychologische kennis. Oplossingen moeten bovendien een levensvatbaar businessmodel hebben en juridisch houdbaar zijn. Dat vraagt om een multidisciplinaire aanpak. Ons ideaal is het opleiden van zogenoemde T-shaped students, studenten die niet alleen in één discipline uitblinken maar ook de verbinding tussen vakgebieden kunnen leggen."

Totale onderwijsketen

"De Energy Academy Europe is opgezet door de Rijksuniversiteit Groningen, de Hanzehogeschool Groningen en het bedrijvennetwerk Energy Valley, in samenwerking met GasTerra. Doel is het energie-onderwijs te versterken, te verbinden en te internationaliseren. De EAE zal zelf geen complete opleidingen verzorgen of diploma’s uitreiken. Wat we wel doen is bijvoorbeeld topmensen uit onderwijs, onderzoek of bedrijfsleven naar Groningen halen en additionele onderwijsactiviteiten als masterclasses en energietransitie-debatten organiseren. Door die te volgen en er essays over te schrijven kunnen studenten extra EAE-certificaten verdienen. Daarmee krijgen ze een steviger positie op de arbeidsmarkt. We richten ons daarbij niet alleen op het hoger onderwijs, maar ook op het mbo, waarvoor we samenwerken met de ROC’s in de regio. We bestrijken dus de hele keten van mbo via hbo en wo tot het postgraduate-onderwijs van het al langer bestaande Energy Delta Institute."

100 miljoen euro

"De EAE investeert de komende 10 jaar ruwweg 100 miljoen euro in energieonderwijs, energieonderzoek en energie-innovatie om een internationaal center of excellence te vestigen. Dit geld moet via cofinanciering proportioneel worden opgebracht door de kennisinstellingen zelf, het bedrijfsleven en overheden. Wij verbinden universiteit, bedrijfsleven, overheid en maatschappelijke organisaties. Daarnaast bouwen we de internationalisering verder uit via een International Advisory Board die dit jaar van start gaat."

De kracht van Groningen

"Groningen is een goede plaats voor energieonderzoek en energieonderwijs. Energie is een van de speerpunten van de RUG, en er zijn al diverse energie-gerelateerde opleidingen en onderzoeksinstituten. Binnen het op te richten University College voor excellente studenten zal straks ook een energy-track komen. Samen bieden RUG en Hanzehogeschool een breed pakket van energierelevante alfa-, bèta- en gammastudies. De Hanzehogeschool heeft bijvoorbeeld al een nieuwe masteropleiding Renewable Energy."

"De universiteit herbergt veel toponderzoek op energiegebied, bijvoorbeeld op het gebied van plastic zonnecellen, slimme energienetten gebaseerd op ICT, en onderzoek naar nieuwe materialen die broodnodig zijn voor schonere energie. Maar er is ook toonaangevend sociaalpsychologisch, juridisch en economisch onderzoek op energieterrein dat hiermee ook deels is verbonden. In dat interdisciplinaire karakter zit een grote kracht van Groningen. Bovendien is er in Noord-Nederland natuurlijk ontzettend veel kennis over gas, en ook bio- en groen gas. Juist gascentrales kun je eenvoudig af- of bijschakelen om wisselingen in het aanbod van wind- of zonne-energie op te vangen. Gas is daarom de ideale tangopartner voor duurzame energie."

‘Groene Google’

"Nederland is de laatste jaren een beetje traag geweest in het pakken van kansen in al dit soort onderzoek. Maar mijn filosofie is dat je niet moet blijven nakaarten. We hebben nog steeds een fantastische uitgangspositie, we zijn en blijven op energieterrein gewoon een grote speler. We willen hier in Groningen de energietransitie stimuleren met een versterking van onderwijs, onderzoek en innovatie. Duurzame energie is een echte business geworden, valorisatie is daarom een belangrijk onderdeel van onze plannen. We willen het ontstaan van nieuwe bedrijfjes hier op de Zernike campus stimuleren en begeleiden. Niemand weet natuurlijk waar en wanneer de grote doorbraken gaan plaatsvinden, bijvoorbeeld in de opslag van elektriciteit. De ontwikkeling van technologie is nu eenmaal onvoorspelbaar. Maar ik geloof zeker dat als we hier de juiste condities scheppen er mooie dingen kunnen gebeuren. Wie weet ontstaat de ‘groene Google’ wel in Groningen!"