Nieuw TU/e-instituut ‘verstrengelt’ fotonica- en kwantumtechnologie

De hoeveelheid data die we versturen, de rekenkracht van onze chips, het aantal met elkaar verbonden apparaten: onze informatiemaatschappij groeit exponentieel. Fotonica en kwantumtechnologie zijn de grote belofte van de toekomst om die trend op een energie-efficiënte manier voort te kunnen zetten. Het Eindhoven Hendrik Casimir Institute (EHCI) zorgt voor synergie tussen deze onderzoeksgebieden om ze optimaal te laten ontwikkelen.

Dit nieuwe instituut is maandag officieel gelanceerd door natuurkundige Robbert Dijkgraaf.

De Nederlandse natuurkundige Hendrik Casimir (1909 – 2000) werd vooral bekend door zijn werk op het gebied van supergeleiding en kwantumfysica, met name het Casimir-effect: het verschijnsel waarbij twee dicht bij elkaar geplaatste platen elkaar subtiel aantrekken als gevolg van kwantumfluctuaties. Dit geldt als een metafoor voor hoe twee onderzoeksgebieden van het instituut hecht met elkaar zullen samenwerken.

Maar misschien nog belangrijker is dat Casimir, door zijn rol als directeur van het Philips Research Lab in Eindhoven, als geen ander begreep hoe fundamentele kennis en nieuwe technologie met elkaar verweven zijn. Wetenschap vindt uiteindelijk zijn weg in technologie en tegelijkertijd wordt wetenschap gedreven door nieuwe technologische vooruitgang. Deze zogenaamde Science-Technology Spiral symboliseert de filosofie van het nieuwe instituut.

Twee belangrijke technologiegebieden

Het nieuwe instituut zal de supersnelle op licht gebaseerde verbindingen van de fotonica en de wonderlijke rekenmagie van de kwantumtechnologie ‘slim verstrengelen’. "Bij het ontwikkelen van nieuwe technologieën moet je altijd compromissen sluiten om ze voor toepassingen geschikt te maken", zegt Martijn Heck, wetenschappelijk directeur van het EHCI. "Het nieuwe instituut zal de broodnodige synergie brengen, om duidelijkere richtingen voor deze velden aan te geven en de juiste keuzes te maken."

Fotonica en kwantumtechnologie geven antwoord op de snel naderende limieten van de huidige technologie die onze informatiemaatschappij in razend tempo laat groeien. Van de rekenkracht van het apparaat waarop u dit artikel nu leest, tot het aantal apparaten dat op het internet is aangesloten: het verdubbelt allemaal elke 2-3 jaar. "Deze trend kan alleen worden volgehouden met doorbraken op het gebied van materialen, processen en apparaten, en een holistische integratie daarvan in systemen", zegt Heck.

Van laboratorium naar praktijk

Het werk binnen het instituut vindt plaats op verschillende niveaus: van wetenschap op het gebied van materialen, via apparaten en chips, tot systemen om onze toekomstige wereld vorm te geven.