Gezocht: toepassing voor een supergeleider met vormgeheugen

CaFe2As2 blijkt niet alleen supergeleidend te zijn, maar ook superelastisch. De legering heeft een ‘bounce’ van maar liefst 13%. Dat maakt het materiaal geschikt als actuator in de moeilijkste omstandigheden. Zoals bijvoorbeeld het heelal.

Zaken als onbreekbare brilmonturen en superstille vliegtuigmotoren zijn afhankelijk van het vormgeheugen van het materiaal waaruit ze zijn vervaardigd. Dat CaFe2As2 deze eigenschap bezit, kwam bij toeval aan het licht.

Een nieuwe klasse

Wetenschappers van verschillende Amerikaanse universiteiten werkten, financieel gesteund door onder meer Nasa, samen aan een uitgebreid onderzoek naar de reeds bekende supergeleider CaFe2As2. Daaruit kwam niet alleen het sterke vormgeheugen naar voren, maar tevens een zeer goede druk- en trekvastheid. De onderzoekers denken dat het wellicht ook geschikt is voor constructief gebruik en spreken zelfs van een ‘een heel nieuwe klasse’ in geheugenmaterialen.

Kansen voor andere materialen

Ze maakten monokristallijne microkolommen van het materiaal, die ze hebben gefreesd met een ionenbundel. "Het resultaat biedt zicht op vele andere materialen met even goede of zelfs betere eigenschappen", zegt Paul Canfield van Ames Laboratory.

Dat CaFe2As2 tevens supergeleidend is, is voor deze toepassing een bijkomstigheid. Totdat iemand iets uitvindt waarvoor beide eigenschappen kunnen dienen natuurlijk…