Corona-slachtoffers zijn aardiger voor machines

Over het algemeen zijn mensen niet erg aardig voor machines. En dat gaat verder dan een klap op de gokautomaat waar je juist je portemonnee in leegde of de automaat die je geen cola gaf. Maar nu melden onderzoekers dat mensen die getroffen zijn door Covid-19 meer welwillendheid tonen, voor mensen en voor ‘mensachtige autonome machines’.

"De ontdekking hier, is dat wanneer mensen worden afgeleid door iets verontrustends, ze machines even sociaal behandelen als andere mensen. We vonden meer vertrouwen in technologie door de pandemie en de kloof tussen mens en machine werd kleiner", aldus senior auteur Jonathan Gratch.

De bevindingen, die in iScience zijn verschenen, zijn afkomstig van onderzoekers van USC, George Mason University en het Amerikaanse ministerie van Defensie.

De wetenschappers merkten op dat mensen tegenover machines over het algemeen geheel afzien van sociale normen, ook als machines menselijker worden; denk aan Alexa, de persona in je TomTom, of andere virtuele assistenten. Dit komt omdat het standaardgedrag van mensen vaak wordt aangedreven door heuristisch denken – de snelle oordelen die mensen gebruiken om door complexe dagelijkse interacties te navigeren.

Mensen die door Covid-19 werden beïnvloed, toonden echter niet alleen meer altruïsme tegenover andere mensen, maar ook tegenover machines.Dit werd gemeten met het ‘dictatorspel’, dat geldt als een gevestigde methode om altruïsme te meten. De wetenschappers selecteerden mensen die nadelig waren beïnvloed door Covid-19 op basis van metingen van stress, en namen ze vervolgens op in het rollenspel – met een twist. Naast het betrekken van andere mensen bij de oefening, maakten de proefpersonen ook gebruik van computers.

Onverwacht toonden de mensen die door Covid-19 werden getroffen hetzelfde altruïsme ten opzichte van computers en menselijke partners. Naarmate de deelnemers steeds meer werden afgeleid door zorgen over het coronavirus, kregen ze meer medeleven met machines.

"Onze bevindingen tonen aan dat naarmate mensen het afgelopen jaar meer interactie aangingen via machines, de percepties over de waarde van technologie toenamen, wat leidde tot gunstiger reacties op machines", aldus Gratch.

Ook kunnen wetenschappelijke doorbraken die in recordtijd vaccins tegen coronavirus hebben geproduceerd, het vertrouwen in technologie hebben hernieuwd. De Covid-19-vaccins zijn in minder dan een jaar tijd ontwikkeld door vooraanstaande universiteiten en farmaceutische bedrijven over de hele wereld. Dergelijke doorbraken kunnen van invloed zijn op hoe mensen reageren op technologie in het algemeen, zo meent Gratch.

Eerder was al aangetoond dat rampen vaak medeleven oproepen bij mensen die zich gedwongen voelen om te helpen. Tijdens de Covid-19-pandemie werden mensen afhankelijker van machines om online producten te kopen, op afstand te werken, lessen te volgen of zelfgemaakte persoonlijke beschermingsmiddelen te kopen.

De resultaten geven aan dat het mogelijk is om goodwill jegens machines op andere manieren aan te moedigen, misschien met inbegrip van machines die emoties of culturele signalen uitdrukken.

Maar de studie baart ook zorgen. Snode programmeurs zouden bijvoorbeeld machines kunnen ontwerpen die er menselijker uitzien en klinken om het vertrouwen van mensen te winnen en hen vervolgens te bedriegen.