Nieuwsbrief aanvragen

Verborgen gevaren van modern licht (video)

Foto van: Redactie Engineersonline
Geplaatst door Redactie Engineersonline
25 feb. 2015
7 minuten

Het is bekend dat licht zowel schadelijk als heilzaam kan zijn voor onze ogen en eveneens voor onze algehele gezondheid. Ledverlichting en fluorescentieverlichting zijn in dat verband veelbesproken, vooral als het gaat om het UV en het blauwe deel van het spectrum.

Zonlicht bevat ultraviolet en blauw licht. UV is deel van het niet-zichtbare deel lichtspectrum en we worden er dagelijks aan blootgesteld. Het kan schade veroorzaken aan onze ogen, in het bijzonder aan de het hoornvlies (cornea) en de lens. Het cumulatieve effect van blootstelling aan UV kan bijdragen aan de vorming van staar en het risico afwijkingen van het oogslijmvlies (pinguecula en pterygium).

Blauw licht is deel van het zichtbare spectrum en reikt tot veel dieper in het oog. Het cumulatieve effect van blauw licht kan leiden tot beschadiging van het netvlies (retina). Bovendien kan het, bij bepaalde golflengten, bijdragen aan leeftijdgerelateerde maculadegeneratie (AMD, age related macula degeneration): aantasting van de gele vlek. De hoeveelheid blootstelling aan blauw licht varieert, afhankelijk van het moment van de dag, de locatie en het seizoen. Gemiddeld bevat zonlicht gedurende een dag ongeveer 25% tot 30% blauw licht. Zelfs op een bewolkte dag wordt tot 80% van het UV-licht van de zon doorgelaten door de wolken.

lichtspectrum

Licht is ook essentieel voor diverse functies. Het helpt ons om beter te zien en het helpt ons met onze gezichtsscherpte en contrastscherpte. Het helpt bij het waarnemen van kleuren en het helpt bij diverse niet-visuele functies van het lichaam. Licht is bijvoorbeeld nodig voor het regelen van onze waak/slaap-cyclus, die op zijn beur weer van belang is voor ons geheugen, onze stemming en onze hormoonbalans.

UV licht

Zichtbaar licht bestrijkt het gebied van 380 nm tot 780 nm en UV-licht zit daar net onder. Het is dus onzichtbaar voor het menselijk oog. Het wordt verdeeld in drie zones: UVA, UVB en UVC.

UVA loopt van 315 nm tot 380 nm n is de minst schadelijke vorm van UV-licht. Het is het meest effctieve UV-deel voor het krijgen van een zongebruind huid.

UVB ligt tussen 280 nm en 315 nm en heeft meer energie. Het is tamelijk schadelijk als je er dagelijks aan wordt blootgesteld. Het veroorzaakt zonnebrand en het breekt  vitamine A af. Op den duur kan het leiden tot verdikking van de huid, rimpels en mogelijk beschadiging van het DNA – wat kan leiden tot melanomen en andere huidaandoeningen. Blootstelling aan UVB is dus cumulatief voor het lichaam en de ogen..

UVC beslaat het gebied van100 nm tot 280 nm en is biologisch het actiefst. Een korte blootstelling kan al permanent schade veroorzaken aan menselijk weefsel.  Gelukkig wordt UVC grotendeels geabsorbeerd door d ozonlaag.

.

Met nadruk moet worden gezegd dat niet al het blauwe licht slecht is. Het helpt bijvoorbeeld op een golflengte van ongeveer 480 nm bij het regelen van de pupilgrootte.

De gevarenzone

Veel omgevingsfactoren, zoals locatie, seizoen, tijd en levensstijl kunnen het UV-risico beïnvloeden. In tegenstelling tot wat veel mensen denken is het moment van de dag waarop de maximale hoeveelheid UV het oog bereikt, niet altijd hetzelfde. In de zomer wordt het hoogste niveau bereikt tussen 10.00 en 14.00 uur, maar in de winter ligt het tussen 8.00 en 10.00 uur en tussen 14.00 en 16.00 uur.

Zoals UV-licht gevaarlijk is voor de huid, zo is het ook gevaarlijk voor de ogen. Het is daarom belangrijk ze te beschermen. UV-licht beïnvloedt de voorkant van de ogen (staarvorming), terwijl blauw licht juist schade aan de achterkant van het oor veroorzaakt (risico van AMD).

In de huidige tijd is er een flinke groei in het gebruik van digitale toestellen en moderne verlichting – zoals led’s en spaarlampen. De meeste daarvan stralen veel blauw licht uit: spaarlampen bevatten ongeveer 25% schadelijk blauw licht en bij led’s is dat ongeveer 35%. Hoe koeler de witte led, hoe meer het aandeel blauw is. En tegen  2020 zal naar schatting 90% van al onze lichtbronnen bestaan uit ledverlichting. Dus onze blootstelling aan blauw licht neemt nog steeds toe

Nu de babyboomers ouder worden komen staar en maculadegenratie steeds meer voor. In de VS waren er in 2012 bij benadering 24 miljoen gevallen van staar bij mensen boven de 40 en dat is een toename van 19% ten opzichte van 2000. Wat AMD betreft: in 2012 hadden twee miljoen mensen boven de 50 daar last van en dat is 25% meer dan in 2000.

Tegen 2050 zal het aantal staargevallen zijn gestegen tot 50 miljoen en AMD komt dan tot ongeveer 5 miljoen.

De staar- en AMD-gevallen zullen dus de komende 30 jaar verdubbelen, deels door de veroudering van de bevolking.

Onderzoek naar blauw-violet licht

In 2008 is er door Essilor en het Institut de la Vision in Parijs onderzoek gedaan naar de banden zichtbaar licht die het schadelijkst zijn voor de ogen. Zij deelden het licht op een badn van 10 nm en vervolgens werd elke band gedurende enkele uren gefocust op dierlijke netvlies-pigmentcellen. Het blauwe licht dat het schadelijkst was voor het netvlies en de pigmentcellen lag tussen 415 nm en 455 nm. Het gaat daarbij dus om een 40 nm brede band blauw/violet licht die leidt tot maximaal afsterven van retinacellen.

Onze ogen worden blootgesteld aan diverse bronnen die dit blauw-violette licht uitstralen: de zon, ledverlichting, spaarlampen. In combinatie met het gebruik van tablets, Die constante en cumulatieve blootstelling hoopt zich op en kan potentieel schade veroorzaken aan netvliescellen, het afsterven van die clln en AMD.

Het lichtniveau dat wordt uitgestraald door de nieuwere energiebesparende verlichtingstechnieken is bijzonder hoog. Spaarlampen, led’s en zelfs zonlicht bevatten grote hoeveelheden blauw-violet licht, vergeleken met de rest van het blauwe licht.  Dat onderstreept de noodzaak om onze ogen te beschermen tegen deze schadelijke banden.

.

De goede kant van blauw licht

Niet al het blauwe licht is slecht. Het blauw-turquoise gebied van 465 nm tot 495 nm, is essentieel voor het zien, de pupilreflex en in het algemeen voor de gezondheid. Het helpt ook bij het regelen van ons waak/slaap-bioritme. Onvoldoende blootstelling aan licht betekent tevens onvoldoende blauw-turquoise licht, en dat kan onze biologische klok en onze waak/slaap-cyclus in de war brengen. Blauw-turquoise licht speelt dus een cruciale rol in de algehele gezondheid van het individu.

.

Bescherming tegen UV en blauw-violet licht

Hoe kunnen we de schadelijke blauwe straling blokkeren en tegelijkertijd zorgen dat het nuttige blauwe licht kan doordringen tot onze ogen? Essilor en het Institute de la Vision stelden zich ten doel om een selectief lichtfilter te vinden, of een lens die zowel het UV als het schadelijke blauw tegenhoudt. Zij gebruikten daarvoor Light Scan, een gepatenteerde, selectieve technologie met drie belangrijke eigenschappen:

  1. schadelijk blauw-violet en UV wordt selectief gefilterd
  2. het laat het goede zichtbare licht door, inclusief blauw-violet
  3. de lens blijft uitstekend transparant, zodat er geen kleurverandering optreedt en de helderheid niet vermindert.

Ze slaagden erin om een lens te realiseren die bescherming biedt aan de voorkant en aan de achterkant van het oog, terwijl de kleuren natuurlijk blijven (zie ook de onderstaande video) 

De traditionele ‘blue blockers’ geven je mooie zonsondergangen maar zij maken geen onderscheid in het blauwe spectrum. Zij houden gewoon al het blauwe licht tegen.

Wie heeft de meeste bescherming nodig? Dat zijn degenen die worden blootgesteld aan wit ledlicht of aan spaarlampen in kantoren of woningen, evenals frequente gebruikers van led-computermonitoren, tablets of smartphones. En natuurlijk degenen die risico lopen op  AMD, in het bijzonder risicogroepen als rokers en mensen waarbij AMD in de familie voorkomt

Bron: dr. Ronald Melton, Charlotte Eye Ear Nose & Throat Associates, en de Indiana University School of Optometry and Salus University College of Optometry.

.

Referenties

Anderen lazen ook