Hoe scan je een atleet?

Het Human Power Team, de aerodynamische-hightech-ligfiets-bouwers van de TU Delft en VU Amsterdam, hebben hun atletes gescand om de ligfiets te optimaliseren voor het volgende seizoen. De afgelopen weken is de 3D-scan voorbereid, uitgevoerd en afgerond. Maar hoe gaat dat eigenlijk?

De World Human Powered Speed Challenge (WHPSC) 2019 vindt plaats van 8 tot en met 14 september en dan wil het team knallen. De Velox9 moet dan ook perfect worden afgestemd op atletes Rosa Bas en Jennifer Breet. Om de kogelvormige cabine zo klein en efficiënt mogelijk te maken en de luchtweerstand daarmee te minimaliseren, zijn de dames 3D-gescand.

Eerst is de proefopstelling ontworpen. Het stoeltje, het stuur en de trappers zijn net zo geplaatst als in de VeloX, zodat de atleet in een vergelijkbare houding zit. De opstelling moest verder weinig wegen, zodat hij kon worden verplaatst, en open zijn, omdat de 3D-camera’s de atleet zonder belemmering moeten kunnen scannen.

1

Tijdens de scandagen zijn 5 typen scans gemaakt, namelijk:

  • De atleten in staande houding
  • De atleten in liggende houding
  • De ‘footbox’ van de atleten
  • De zithouding van de atleten
  • De hoofden van de atleten

Camera-opstelling

De camera-opstelling bestaat uit vaste camera’s en een losse scanner. Bij de footbox-scan en de staande scan zijn de vaste camera’s gebruikt; bij de liggende houding, de scan van het hoofd en de zithouding de handscanner. De vaste scanners hebben een groter bereik en werken sneller, maar de handscanner kan vanuit alle hoeken gericht worden en is nauwkeuriger.

h

 

Warme spieren

Het scannen van de footbox (de ruimte voorin die een trappende atleet gebruikt) wordt bepaald door meerdere scans te maken van een fietsende atleet die worden samengevoegd. Om het echt exact goed te krijgen, moet de atleet eerst 5 minuten warm fietsen, aangezien de spieren zich anders gedragen en vormen tijdens het fietsen.

Vacuüm zitzak

De zithouding wordt bepaald met behulp van een soort zitzak gevuld met kleine kunststof korrels, waarin de zittende atleet een afdruk achterlaat. Deze afdruk is solid, doordat de zak tijdens het zitten vacuüm wordt gezogen. De afdruk wordt vervolgens met de handscanner geregistreerd.

j

Nabewerken

De scans moeten worden nabewerkt in Artec Studio voordat ze bruikbaar zijn. De scan van de liggende atleet bestaat bijvoorbeeld uit een aantal losse scans die moeten worden samengevoegd en de footbox bestaat uit meer dan 50 scans die elkaar overlappen tot één groot geheel (in de afbeelding rechtsboven is elke kleur één individuele scan). Ook worden oneffenheden weggesneden en gaten opgevuld.

Het eindproduct, ‘fusion’ genoemd, kan pas worden geladen in Solidworks of Catia nadat hij is omgezet naar een zogenoemde ‘surface’ die bestaat uit allemaal kleine polygonen. Voor dit proces wordt Design X software gebruikt. Het eindresultaat zijn verschillende modellen die in de software geladen kunnen worden, zodat de VeloX 9 perfect om de atleten heen kan worden ontworpen.