Bernard van Heck wint de Christiaan Huygens wetenschapsprijs voor natuurkunde

De Christiaan Huygens wetenschapsprijs stimuleert vernieuwend onderzoek in de wetenschaps-gebieden die zich mede door het werk van Huygens hebben kunnen ontwikkelen. Dit jaar waren 15 kandidaten uit het vakgebied theoretische en toegepaste natuurkunde genomineerd. De prijs, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een geldbedrag van 10.000 euro, werd uitgereikt door Jet Bussemaker, minister van OCW.  

De prijswinnaar

Bernard van Heck (1986, Rome, Italië) promoveerde op 6 mei 2015 op het proefschrift ‘Quantum computation with Majorana modes in superconducting circuits’. Promotores waren prof.dr Carlo Beenakker en dr. Anton Akhmerov. Van Heck, momenteel ‘Postdoctoral Associate’ aan Yale University, studeerde eerder natuurkunde aan de Universiteit van Roma (‘La Sapienza’). Zijn onderzoek concentreert zich op het gebied van de mesoscopische natuurkunde en kwantuminformatie.

Eervolle vermeldingen

1. Said Rodriquez (1983, Monterrey, Mexico), voor zijn proefschrift ‘Coupling Light and Matter in Metallic Nanoparticle Arrays’ (Eindhoven, 2015).

2. Stefan Gadatsch (1987, Hachenburg, Duitsland), voor zijn proefschrift ‘The Higgs Bosson’ (Amsterdam, 2015).

De jury

De jury wordt ieder jaar samengesteld uit leden van de KNAW. Voorzitter was prof.dr. Jan Zaanen, hoogleraar theoretische natuurkunde bij het Instituut-Lorentz van de Universiteit Leiden. De andere leden waren prof.dr.ir. René Janssen, hoogleraar Moleculaire Materialen en Nanosystemen aan de Technische Universiteit Eindhoven en prof.dr. Huib Bakker, directeur van FOM-instituut Amolf en tevens hoofd van de afdeling moleculaire nanofysica.

De Christiaan Huygens wetenschapsprijs

De Christiaan Huygens wetenschapsprijs wordt jaarlijks toegekend aan een onderzoeker die met zijn of haar promotieonderzoek een belangrijke bijdrage aan de wetenschap heeft geleverd, met oog voor de maatschappelijke relevantie. Bij toerbeurt staat een van de gebieden centraal die zich mede door het werk van Christiaan Huygens (1629-1695) hebben kunnen ontwikkelen: wiskunde, natuurkunde en sterrenkunde.

In het jaar van toekenning worden organisatie en prijsuitreiking actief ondersteund door een organisatie die nauw betrokken is bij het desbetreffende wetenschapsgebied. Dit jaar is dat Shell. Naast Shell maken ESA/Estec en Aegon het werk van de Stichting Christiaan Huygensprijs mede mogelijk.

 Festival

De prijs werd uitgereikt op het Shell Generation Discover festival, een door Shell en verschillende partners georganiseerd festival op het Haagse Malieveld waar jongeren spelenderwijs in aanraking komen met indrukwekkende technologie en zelf aan de slag kunnen gaan als wetenschapper. Daar werd ook het startsein gegeven voor een scholenprogramma.  

Van Heck (30): "Ik ben heel blij met deze erkenning voor mijn onderzoek. Daarnaast vind ik het bijzonder om te zien hoe jongeren op dit festival worden gestimuleerd om zich te verdiepen in innovatie en technologie. Vaak verbaast men zich dat ik op jonge leeftijd al bezig ben met serieuze wetenschappelijke onderwerpen, maar het is zo belangrijk en kan zoveel deuren openen.

Rolmodel

Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland: "Bernard is een rolmodel voor de jongere generaties. Op jonge leeftijd is hij al in staat om op hoog niveau bij te dragen aan de wetenschap met innovatieve oplossingen voor de uitdagingen van morgen. Ik vind het dan ook fantastisch om te zien dat hij jongeren op een begrijpelijke manier heeft weten te enthousiasmeren voor zijn onderzoek."

Jongerenprijs

Met zijn innovatie is Bernard van Heck tevens de winnaar van de Christiaan Huygens jongerenprijs, een prijs die dit jaar voor het eerst werd uitgereikt om het belang van wetenschap bij de jongere generaties onder de aandacht te brengen. Jongeren konden online stemmen op eenvoudige animatievideo’s (zie hieronder) met uitleg over de ideeën van de drie finalisten. Saskia Plekkenpol, natuurkunde docent van het jaar, reikte de jongerenprijs uit.

Scholenprogramma 

Naast deze prijsuitreiking werden met de aftrap van het scholenprogramma duizenden leerlingen uit groep zeven, acht en brugklassers op het Generation Discover festival verwelkomd. Het terrein is onderverdeeld in drie thema’s:

• ‘Inspireren’ legt beroemde uitvindingen uit aan de hand van een tijdlijn om te laten zien hoe een ontdekking begint met een slim idee.
• ‘Maken’ daagt bezoekers uit een idee in een creatie om te zetten door te tekenen of een klein model te bouwen.
• ‘Verwonderen’ presenteert uitvindingen en ideeën die op dit moment in ontwikkeling zijn begrijpelijk gemaakt voor jongeren.

Inmiddels bezochten al bijna 20 000 mensen het interactieve festival.

Bernard van Heck is een wetenschapper en verbonden aan de Yale University, in New Haven USA. Bernard doet onderzoek naar het ontwerpen van een kwantumcomputer. Een soort supercomputer die op een geheel andere wijze dan elke andere computer werkt. Een van de belangrijkste dingen waartoe de computer in staat zal zijn, is om hele grote getallen te verdelen in een begrijpelijke som. Het onderzoek naar de kwantumcomputer heeft de interesse van heel veel wetenschappers gekregen.

Said Rodriquez is een wetenschapper en werkzaam in Parijs, Frankrijk. Hij doet onderzoek naar nanostructuren en hoe licht samenwerkt met deze hele kleine constructies. Een belangrijk onderdeel daarbij is resonantie. Said probeert met zijn onderzoek een doorbraak te maken in het uitvinden van nieuwe soorten lichtbronnen. Met dit onderzoek heeft hij al veel prijzen gewonnen.

Stefan Gadatsch is wetenschapper en verbonden aan Cern, in Geneve. Stefan doet onderzoek naar een heeeel klein deeltje: de Higgs Boson. Dit deeltje is vergelijkbaar met een atoom of elektron, maar pas kortgeleden ontdekt. Stefan heeft veel baanbrekend onderzoek naar dit deeltje gedaan en is daarvoor al vaak in de prijzen gevallen.