Patiënt aan beademing kan weer praten dank zij elektronisch strottenhoofd

Arts-onderzoekers Armand Girbes en Paul Elbers van VUmc hebben ontdekt dat een patiënt die voor lange periode aan de beademing ligt tóch kan praten wanneer een elektronisch apparaatje, de electrolarynx, op zijn hals wordt geplaatst. Dit zorgt ervoor dat de patiënt weer verbaal kan communiceren met bijvoorbeeld familie, vrienden en artsen en zich daardoor beter voelt. Hun bevinding zijn gepubliceerd in het gerenommeerde blad The New England Journal of Medicine.

De electrolarynx (een ‘elektronisch strottenhoofd’) is een apparaatje dat vooral vroeger gebruikt werd bijpatiënten bij wie het strottenhoofd operatief was verwijderd, bijvoorbeeld wegens strottenhoofdkanker. Zij missen daarna ook de stembanden en kunnen dus niet meer praten. Door op een knopje te drukken, produceert de bovenkant van het apparaat trillingen, die worden omgezet in geluid. Als de electrolarynx tegen de hals wordt gehouden kan de patiënt door tong, lippen en tanden te bewegen – als het ware "playbacken" – de frequentie van de geluidstrillingen aanpassen. Hierdoor ontstaat een geluid waarmee de patiënt zich weer verstaanbaar kan maken.

Beademing

Armand Girbes en Paul Elbers, beiden werkzaam op de afdeling Intensive Care Volwassenen van VUmc, hebben de electrolarynx nu voor het eerst bij een patiënt gebruikt die voor een lange periode aan de beademing ligt. Deze patiënt is geïntubeerd: er is een plastic buis in de luchtpijp ingebracht waardoor lucht en zuurstof in de longen kan worden geblazen. Omdat de lucht door de plastic buis stroomt, kan het de stembanden – bij deze patiënt nog wel intact – niet laten trillen. Hierdoor kan de patiënt dus niet praten, wat kan zorgen voor veel frustratie en een gevoel van stress.

Eenvoudig

Na een eenvoudige instructie lukte het zowel de verpleegkundige als de echtgenote om het apparaatje op de hals van de patiënt te plaatsen, waarna hij ook direct in staat was om te praten. Dit is de eerste keer dat de electrolarynx succesvol gebruikt is om een geïntubeerde patiënt weer te laten praten. De methode is bovendien zeer eenvoudig; het apparaatje kan zeer makkelijk worden geplaatst. "Deze man was echt een natuurtalent. Bij enkele andere geïntubeerde patiënten kostte het wat meer moeite, maar bleek de electrolarynx uiteindelijk ook resultaat op te leveren", aldus Girbes.

Stress wegnemen

De onderzoekers vermoeden dat het vermogen tot spreken bij de patiënt stress wegneemt en mogelijk zelfs delirium kan voorkomen. Hierdoor is de electrolarynx een veelbelovende manier om de behandeling van patiënten die op een intensive care aan de beademing liggen een beetje aangenamer te maken. Het vervolgonderzoek richt zich op het eenvoudiger maken van het gebruik van de electrolarynx. Ook gaan Girbes en Elbers onderzoeken voor welke patiënten de techniek allemaal geschikt is.

Het artikel in The New England Journal of Medicine is vanaf donderdag 20 maart te lezen op http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMc1313379 (DOI: 10.1056/NEJMc1313379). Hier is dan ook een video te vinden waarop de patiënt praat met behulp van de electrolarynx.