Ontsnappend gas moeilijk te meten (video)

In milieuthema’s zoals het versterkte broeikaseffect, verzuring of luchtkwaliteit, draait het om gassen en deeltjes die in de lucht terecht komen. Die uitstoot kan komen vanuit een “puntbron” zoals een schoorsteen, dat is redelijk eenvoudig te meten. Een stuk moeilijker te meten zijn de emissies van zogenoemde diffuse bronnen. Denk aan boerderijen, industrieterreinen, afvalstortplaatsen of moerassen.

Arjan Hensen, onderzoeker bij ECN, presenteerde aan de VU in Amsterdam zijn proefschrift over ‘Diffuse bronnen’. Hij geeft een toelichting: "Deze diffuse bronnen beslaan vaak een groot oppervlak en de uitstoot is variabel in de tijd. De uitstoot van een vierkante meter op een stortplaats kan zomaar een factor 1000 verschillen met die van enkele meters verderop. En hoe bepaal je dan de jaarlijkse methaanuitstoot voor een stortplaats van 60 hectare?"

Meten is weten

Toch wordt geschat dat 20% van de totale NL-broeikasgasemissies en 80% van het ammoniakgas uit dit soort bronnen komt. Er zijn verschillende manieren om dat te kunnen meten. Het proefschrift beschrijft experimenten, die variëren van metingen in omgekeerde dozen die op de bodem worden geplaatst, tot metingen met snelle sensoren die rijdend door de ´gaspluim´ de uitstoot van een bron bepalen. Hensen laat de meetmethoden zien, geeft aan waar ze tekortschieten en hoe ze verbetert kunnen worden. Dat er wat te winnen valt is duidelijk, de onzekerheid in de broeikasgasuitstoot door Nederland bijvoorbeeld, wordt vooral bepaald door lachgas uit bodems en water, methaan uit koeien en stortplaatsen, allemaal diffuse bronsystemen.

Innovatie van meetsensoren

Volgens Hensen is innovatie van meetsensoren en methodes dan ook de sleutel om deze onzekerheden kleiner te krijgen. Meten is weten, is dus de conclusie. Immers, overheden en industrieën hebben betrouwbare meetgegevens nodig bij het terugdringen van emissies om duurzaamheidsdoeleinden te behalen.

Het proefschrift is hier te downloaden.

Voor meer informatie over de metingen van broeikasgasemissies door ECN kunt u de Engelstalige promofilm bekijken "Measuring emissions from diffuse sources".