17 feb. 1999
1 minuut
Van ijzeren damwanden wordt verondersteld dat ze 50 tot 100 jaar meegaan. Maar op sommige plekken in Nederland zijn damwanden al veel eerder zo ver aangetast door corrosie dat ze nog maar één millimeter dik zijn. Tegelijk zijn er ook plekken waar even oude damwanden in uitstekende staat verkeren. Daar blijkt een natuurlijke beschermlaag op de damwand te zijn ontstaan, een biofilm bestaande uit mineralen en anaerobe micro-organismen.
Dat schrijven onderzoekers van de Radboud Universiteit, het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en Deltares in Applied and Environmental Microbiology.
De microbiologen namen de biofilm op damwanden in Gouderak, Zuid-Holland, onder de loep. Met DNA sequencing-methoden achterhaalden zij welke micro-organismen er precies in de biofilm voorkomen. Er bleken vier soorten zuurstofloze of anaerobe micro-organismen in de biofilm te zitten, waaronder methaanproducerende microben.
Om er achter te komen wat de micro-organismen precies doen, dook eerste auteur Michiel in ‘t Zandt in de literatuur. "We weten dat wanneer ijzer met water in contact komt, er lichte corrosie optreedt. Bij dat proces wordt waterstof gevormd. We denken nu dat de methaanproducerende micro-organismen ijzer en waterstof gebruiken om koolstofdioxide CO2 om te zetten in methaan. En CO2 bepaalt voor een belangrijk deel de zuurgraad van het sediment dat neerslaat op de wanden. Bij minder CO2 wordt het sediment basischer. Daardoor slaan mineralen neer en ontstaat de beschermende laag", legt In ‘t Zandt uit.
De biofilm beschermt, maar hoe?
Toch blijft voor een groot deel onduidelijk hoe de biofilm nu voor bescherming zorgt. "Omdat sommige micro-organismen ijzer opeten, zoals je nu bijvoorbeeld ziet bij het scheepswrak van de Titanic, zou je verwachten dat er gaten in damwanden ontstaan. We tasten in het duister waarom deze biofilm juist voor bescherming van de damwanden zorgt. Verder onderzoek moet daarom uitwijzen of de biofilm geproduceerd kan worden om ook op andere plekken ijzeren damwanden te beschermen tegen corrosie."
Normaal komt methaan negatief in het nieuws, omdat het bijdraagt aan de opwarming van de aarde. "Dit onderzoek laat juist een positieve kant van methaanproducerende micro-organismen zien. Ze kunnen ons helpen bij het beschermen van onze kanalen."
Anderen lazen ook
