Smart Structures is een nieuwe technologie die de vervorming van kleine satellieten in de ruimte meet en ter plekke corrigeert. De vervorming wordt gemeten met optische fibers, en zo nodig gecorrigeerd met piëzo-elektrische actuatoren.
De vraag naar compacte, lichte en goedkoop te produceren satellieten groeit snel. Voor het verzamelen van data over het aardoppervlak, of voor het maken van beelden, worden bijvoorbeeld CubeSats gebruikt: satellieten met een omvang van een melkpak. Kleine satellieten – en de apparatuur aan boord – zijn echter kwetsbaar.
Onder leiding van TNO is daarom binnen het door de EU gefinancierde Peass -project (Piezo Electric Assisted Smart Satellite Structure) de Smart Structures technologie ontwikkeld. In de onderzoeksatelliet zit apparatuur die de metingen over de vervorming doorgeeft naar de aarde. De vervorming wordt gemeten met optische fibers, en wordt zo nodig gecorrigeerd met piëzo-elektrische actuatoren. De ‘smart structures’ bestaan uit een combinatie van composiet panelen, piezo geactueerde structuren, piezo-electrische materialen voor energie opwekking, next generation fiber optische sensoren en innovatieve satelliet elektronica.
Op 15 februari 2017 werd een testsatelliet gelanceerd. Een half jaar na lancering zijn alle ontwikkelde systeemcomponenten nog operationeel en is bewezen dat de technologie werkt. De metingen die aan boord worden uitgevoerd, geven bovendien inzicht in de vervorming van het materiaal en kunnen worden gebruikt voor aanpassingen aan nieuw te bouwen satellieten.
Snelle ontwikkeling technologie
Het Peass-project had een totaalbudget van bijna 2,5 miljoen euro. Vergeleken bij de ontwikkeling van grote satellieten is dit een relatief klein bedrag. In kleine satellieten wordt veelal gebruik gemaakt van bestaande technologieën en materialen uit andere sectoren die slim worden gecombineerd. Doordat de kosten relatief laag zijn, kunnen er in korte tijd veel iteraties in de ontwikkeling worden uitgevoerd, waardoor de ontwikkeling van technologie voor kleine satellieten erg snel gaat. Met de succesvolle lancering en testperiode van de PEASSS-satelliet zijn weer werkende bouwstenen geleverd om volgende stappen te kunnen zetten.
Het consortium bestaat uit TNO, Sonaca (België), Sonaca Space (Duitsland), Isis (Nederland), en NSL en Technion (Israël). In het consortium werken gevestigde organisaties voor lucht- en ruimtevaart en het MKB en wetenschappers samen.