17 feb. 1999
2 minuten
De dalende trend in de aanvraag van patenten door Nederland is geen reden voor paniek. Dat zeggen deskundigen in reactie op het nieuws dat Nederland in 2010 10% minder patenten aanvroeg dan in het jaar daarvoor. Door andere landen in West-Europa worden juist steeds meer patenten aangevraagd, blijkt uit cijfers van het EPO, het European Patent Office in Brussel.
Het aantal aanvragen voor patenten lijkt een goede graadmeter voor de innovatieve potentie van een land. Maar bij de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek ziet men dat toch wat anders. Eppo Bruins heeft zijn twijfels bij die functie als graadmeter . "Ze zijn zeker een graadmeter, maar je kunt niet een 1 op 1 koppeling leggen tussen de intensiteit van de innovatie en het aantal octrooiaanvragen. Dus je kan niet zomaar zeggen hé, we vragen minder patenten aan, dus het gaat slecht met Nederland . Dat zou veel te kort door de bocht zijn."
Bovendien is de zogeheten ‘open innovatie’ sterk in opkomst, zegt Bruins. Daarbij werken bedrijven heel intensief samen en delen kennis onderling op een heel open manier. In dat geval zouden patenten juist contraproductief werken en die worden dan ook niet aangevraagd.
Onbekendheid
Een andere reden waarom het aantal patentaanvragen vanuit Nederland wat tegen kan vallen is onbekendheid met het fenomeen patentaanvraag. Dat is althans de mening van professor Hans van Veen van het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Ecologie.
Hij heeft net een nieuwe aanvraag lopen omdat hij een stofje heeft uitgevonden dat gebruikt kan worden als medicijn. Zelf was hij eigenlijk niet op het idee gekomen om patent aan te vragen, juist omdat hij als wetenschapper natuurlijk zo snel mogelijk wil publiceren. Nu hij de aanvraag samen met een gespecialiseerd bedrijf doet, valt het hem reuze mee.
Crisismaatregelen
Wijst de terugval in patentaanvragen soms in de richting van falend innovatiebeleid van Den Haag? Integendeel, zegt Eppo Bruins, het zou allemaal veel erger zijn met de innovatieve veerkracht van Nederland zonder alle crisismaatregelen die de regering Balkenende in 2008 en 2009 heeft genomen. Vooral de ‘kenniswerkersregeling’ ter waarde van 180 miljoen was een flinke steun in de rug. Met die subsidie konden hooggekwalificeerde arbeidskrachten tijdens de economische crisis behouden blijven voor het bedrijfsleven.
Nederland staat op de vijfde plaats in de patentenlijst van Europese landen, achter Duitsland, Frankrijk, Engeland en Zwitserland. Bruins: "De vijfde plaats voor een klein land is gewoon een prima plaats. Waar we wel voor moeten opletten, is dat landen om ons heen op dit moment sterk aan het investeren zijn in innovatie. Dat is in feite een langetermijnstrategie en we moeten zorgen dat we niet achterop raken."
Geen extra geld
De Nederlandse regering heeft juist besloten geen extra geld in innovatie te stoppen. Tegelijkertijd is het de bedoeling van Economische Zaken dat er meer geïnnoveerd zal worden. Toch is dat volgens Bruins geen onmogelijke opgaaf: bedrijven moeten dingen slimmer aanpakken en meer samenwerken.
"We zijn een hecht land waar de verbindingen goed zijn, waar we elkaar kennen", zegt Bruins. "En als we daar beter gebruik van kunnen maken dan kan dat innovatiebeleid dat op dit moment wordt vorm gegeven tot grotere successen leiden."
Anderen lazen ook
