Wat te doen als een brug niet meer voldoet aan de geldende richtlijnen en normen?

Er zijn tal van bruggen in Nederland die gerenoveerd moeten worden in de toekomst. Dit betekent dat de besturingen en/of aandrijvingen vervangen moeten worden. Vanuit de Machinerichtlijn is dat een substantiële wijziging. Daarmee zou het gehele object moeten voldoen aan de vigerende wetgeving. Heel veel bruggen zijn gebouwd vóór de machinerichtlijnperiode. Ook de destijds gehanteerde normen voor de constructie van de klep en het bewegingswerk zijn inmiddels aangepast. Hoe ga je daar in de praktijk mee om? Als een brug niet voldoet dan zou je de gehele constructie moeten vervangen en gezien het aantal bruggen gaat dat heel veel tijd en geld kosten. Wat is hierin de juiste aanpak?

Het is duidelijk dat uw vraag voortkomt uit een praktijksituatie waarmee de overheid te maken heeft bij veel van haar bestaande machines (bruggen/sluizen en stuwen). 

Er zijn door een aantal partijen al eerder soortgelijke praktijkcases aan de Arbeidsinspectie aangeboden, met het verzoek hierover een uitspraak te doen. Onderstaand stuk tekst (cursief) komt uit het artikel ’Nieuwe CE na vervangen PLC-besturing machine?!’- d.d. 7 oktober 2016 uit het vakblad Automatie. 

‘Het is inderdaad zo dat de Nederlandse Arbeidsinspectie op basis van de Gids voor de Machinerichtlijn  aangeeft dat in de praktijk geregeld oude PLC’s of soms hele relaiskasten vervangen worden door nieuwe PLC’s. In ogenschouw nemend wat daarmee gepaard gaat, zou je in die gevallen wel moeten spreken van ingrijpende wijzigingen. Het is namelijk nooit zo dat het plaatsen van een nieuwe PLC ‘plug and play’ is. Programmatuur moet worden herschreven, stekkers vervangen, schakelkanalen kunnen zijn omgewisseld, redundantie moet intact blijven etc. etc. Kortom, teveel om daarvoor te kunnen stellen dat de machine zondermeer nog net zo veilig is als voor de vervanging. Tevens zou een dergelijke vervanging invloed kunnen hebben op de EMC-bestendigheid en de elektrische veiligheid. Denk aan het mogelijk optreden van hogere harmonischen in de bedrading, waardoor de machine zelf of zijn omgeving verstoord worden. 

Wie wordt fabrikant volgens Inspectie SZW?

Als de gebruiker de substantiële wijziging zelf uitvoert, bijvoorbeeld met de eigen technische dienst, of de regie voert in de wijziging, dan is de gebruiker zelf fabrikant. Als er een opdracht tot het uitvoeren van de wijziging plaatsvindt aan een derde partij dan hangt het af van de mate van detail van de opdracht tot wijziging. Als precies is voorgeschreven wat er moet gebeuren, dan is nog steeds de gebruiker de fabrikant. Als de derde partij de engineering en uitvoering zelf uitvoert, dan is het zeer wel mogelijk de derde partij aan te wijzen als fabrikant. Om juridisch getouwtrek te voorkomen is het aan te raden van te voren af te spreken wie de fabrikant wordt en dus de CE-markering aanbrengt. Wat overigens niet kan is zelf de wijziging doorvoeren en vervolgens de beoordeling en CE-markering laten uitvoeren door bijvoorbeeld een externe veiligheidsconsultant die het fabrikantschap op zich neemt. Dit omdat het fabrikantschap niet overdraagbaar is.’  

Op het moment dat de machine/brug CE-gemarkeerd gaat worden is het nog steeds de vraag hoe om moet worden gegaan met bestaande mechanische constructies, die mogelijk niet meer voldoen aan de krachtenberekeningen, zoals gelden in de huidige normen. 

Deze situatie zal van geval tot geval moeten worden bekeken. Mogelijk is met non-destrructief onderzoek (NDO)de status van de bestaande mechanische constructie goed in kaart te brengen. Met dit onderzoek zou dan een goede beoordeling kunnen worden gemaakt van de huidige mechanische sterkte van de bestaande mechanische constructie in relatie tot de huidige en in de nabije toekomst te verwachte gebruikssituatie. 

Het verdient aanbeveling deze beoordeling met een team van competente mensen uit te voeren en de uitkomsten schriftelijk in het Technisch Dossier vast te leggen. De uitkomst zou kunnen zijn dat een nieuwe CE-markering wordt afgegeven ondanks het feit dat de bestaande mechanische constructie niet voldoet aan de krachtenberekeningen volgens de op dit moment geldende normen. 

 

Bovenstaand antwoord is afkomstig van Fusacon bv