19 nov. 2013
5 minuten
Hoe moet je handelen wanneer er geen C-norm voor sluizen en geen geharmoniseerde norm voor beweegbare bruggen (NEN 6787:2003) is?
Op dit moment adviseer ik bij de CE-markering van sluizen en bruggen. Ik loop daarbij tegen twee zaken aan (vraag A en vraag B):
Vraag A.
Er is geen C-norm voor de veiligheid van sluizen maar wel voor een beweegbare brug(NEN 6787). Deze norm is echter (nog) niet geharmoniseerd. Hoe kan hier mee omgegaan worden?
Vraag B.
Vaak is het onduidelijk en is er niet goed afgesproken bij wie de verantwoordelijkheid voor de CE-markering ligt. De praktijk is dat de aannemer het in zijn bestek genoemd ziet als ‘deliverable’. Maar vaak realiseert de aannemer een (voor)ontwerp dat in opdracht van de opdrachtgever (vaak provincie of gemeente) is ontworpen en alle functionaliteiten/(on)veiligheden al in zich heeft. De aannemer maakt dan nog de detailtekeningen, definitieve besturing en realiseert het geheel. Soms gebeurt dit ook nog weer als onderaannemer van een hoofdaannemer die het beton/wegwerkzaamheden uitvoert. Wie zou nu de CE-markering moeten aanbrengen en wie is verantwoordelijk voor welk van de CE-werkzaamheden? Of welke afspraken zou men met elkaar moeten maken?
Antwoord vraag A.
Hoe moet je handelen wanneer er geen C-norm voor sluizen en geen geharmoniseerde norm voor beweegbare bruggen (NEN 6787:2003) is?
Er is inderdaad geen Europese geharmoniseerde C-norm voor sluizen en beweegbare bruggen. Er zijn voor veel machines geen specifieke C-normen voorhanden. In dat geval vallen we terug op de algemene A- en B-normen om het “vermoeden van overeenstemming” te verkrijgen met de fundamentele eisen genoemd in de Machinerichtlijn 2006/42/EG. Als er wel een C-norm voor een specifieke machine bestaat, moeten evengoed de toepasselijke A- en B-normen worden gehanteerd.
De NEN 6787:2003 is echter een nationale Nederlandse norm die in diverse paragrafen verwijst naar diverse Europese geharmoniseerde EN-normen. Het is een ‘soort Nederlandse C-norm voor beweegbare bruggen’. In veel overheidsbestekken wordt het toepassen van de NEN 6787 ook geëist. Het is daarom raadzaam om deze norm te gebruiken. In het voorwoord uit de norm NEN 6787:2003 wordt dit toegelicht.
Voorwoord uit de NEN 6787:2003
Deze Nederlandse norm vervangt NEN 6786:1998 gedeeltelijk en is specifiek opgesteld voor de veiligheidsvoorschriften voor beweegbare bruggen. De norm behandelt uitsluitend de gevaren die kenmerkend zijn voor beweegbare bruggen. Voor alle overige gevaren wordt verwezen naar normen van het type A en B1 die in het kader van de Machinerichtlijn zijn opgesteld. Per 1995-01-01 is in het kader van de Europese regelgeving de Machinerichtlijn (MR) van kracht. De Machinerichtlijn bevat fundamentele eisen ten aanzien van veiligheid en gezondheid en moet door de individuele lidstaten in hun nationale wetgeving worden opgenomen. Hiermee krijgen de eisen van de Machinerichtlijn wettelijke kracht. De belangrijkste doelen van de richtlijn, zoals ook van de overige Europese richtlijnen, is het bevorderen van veiligheid van personen en een vrij verkeer van goederen binnen de EU.
Beweegbare bruggen vallen binnen het toepassingsgebied van de Machinerichtlijn. Aangezien de vertaling van de fundamentele eisen van de Machinerichtlijn in praktische oplossingen veel fabrikanten voorproblemen plaatst, stelt CEN Europese geharmoniseerde normen op, waarin voor de risico’s van een aantal typen machines modeloplossingen worden geboden. Als een product dat onder een richtlijn valt geheel is ontworpen en vervaardigd conform een Europese geharmoniseerde norm die specifiek is opgesteld in het
kader van de betreffende richtlijn, neemt de wetgever aan dat er een zogenaamd “Vermoeden van overeenstemming” is met de fundamentele eisen van de desbetreffende richtlijn. Feitelijk wordt met toepassing van de norm aan de wettelijke eisen voldaan. De fabrikant is de partij of rechtspersoon die zorgdraagt voor de verklaring van overeenstemming voor de machine met de Machinerichtlijn.
Veiligheid van beweegbare bruggen behoort tot op heden niet tot de onderwerpen waarvoor een Europese geharmoniseerde norm zal worden opgesteld.
Normcommissie 351 062 heeft echter gemeend dat Nederland, als land van beweegbare bruggen bij uitstek, een voorloperrol zou moeten vervullen bij het geven van modeloplossingen voor risico’s die zich specifiek voordoen bij beweegbare bruggen.
Omdat, zoals hiervoor genoemd, veiligheid van beweegbare bruggen niet voorkomt op de Europese lijst van te harmoniseren onderwerpen, zal dit Nederlandse initiatief niet rechtstreeks kunnen leiden tot de status van Europese geharmoniseerde norm. Daartoe vormt de inbreng van uitsluitend Nederlandse expertise, hoe deskundig ook, een te klein draagvlak. Toepassing van deze norm, hoewel opgesteld volgens Europese voorschriften en met inachtneming van de eisen van de Machinerichtlijn, zal daardoor in formele zin niet kunnen leiden tot het zogenaamde “Vermoeden van overeenstemming” met de wettelijke eisen.
Hoewel niet voorzien van een Europees draagvlak is de normcommissie toch van mening met de publicatie van de voor u liggende normontwerp geslaagd te zijn in haar taak oplossingen te bieden voor de fundamentele eisen die door de Machinerichtlijn aan beweegbare bruggen worden gesteld. Voor beweegbare bruggen kunnen naast de Machinerichtlijn ook andere Europese richtlijnen van toepassing zijn.
Deze norm is opgesteld als normen van type C2 volgens NEN-EN 414. Daarmee voldoet deze norm aan de eisen die aan het opstellen en de presentatie van een Europese norm worden gesteld. 1) Type-A-normen zijn basisnormen met betrekking tot de veiligheid van machines; type-B-normen zijn normen voor bepaalde aspecten / componenten van de veiligheid van machines.
2) Type-C-normen zijn normen die oplossingen geven voor de veiligheid van een bepaald type machine.
N.B: De wijzigingen van de Machinerichtlijn 2006/42/EG dienen ook te worden beschouwd. Als dus de norm 6787 in tegenspraak is met deze eisen gaat de MRL voor! Dergelijke wijzigingen zitten in bijv. noodstop en afscherming (verliesbare schroeven, e.d.)
Antwoordt vraag B:
Wie is CE-verantwoordelijk bij een multidisciplinair project?
U schetst heel duidelijk de praktijk. Als men niet voorafgaand aan de opdrachtverstrekking/ aanvaarding de CE-verantwoordelijkheid met alle partijen bespreekt, levert dit nadien altijd de door u geschetste problemen op. Elke opdrachtnemer moet voor de aanvaarding van de opdracht en voor het maken van offertes zich overtuigen van zijn “gedeeltelijke” CE-verantwoordelijkheid en in overleg met de opdrachtverstrekker bepalen wie uiteindelijk CE-hoofdverantwoordelijk wordt/ is en wie dus de EG-Verklaring van overeenstemming moet gaan opstellen en ondertekenen voor het geheel. Het is aan te bevelen in dergelijke projecten met grote omvang een CE-coördinator te benoemen die tussen alle partijen alle CE-deeltaken coördineert en rapporteert aan de CE-ondertekenaar.
Bovenstaand antwoord is afkomstig van FUSACON B.V., Functional Safety Consultants Nederland
Anderen lazen ook
