Nationale Sportinnovator Prijs voor meetfiets-project TU Delft

Dr. Daan Bregman, coördinator van het TU Delft Sports Engineering Instituut, ontving op het Sportinnovator Event XL in Eindhoven de Nationale Sportinnovator Prijs voor een vernieuwend sporttechnologieproject. ‘Met de sensorbike sneller en veiliger door de bocht’, die naam draagt het project van de TU Delft. Samen met Team Giant-Alpecin en Koninklijke Gazelle vergaart TU Delft met het meetfiets-onderzoek enerzijds meer inzicht in de leunhoek, de snelheid, en het stuur- en remgedrag van de fietser en anderzijds in de stabiliteit van de fiets. Het doel? Top wielrenners sneller laten afdalen en ouderen actieve stuurondersteuning bieden zodat zij veilig kunnen blijven fietsen.

De jury, met daarin vertegenwoordigers van sportbonden, overheid, wetenschap en technologie, besloot de Nationale Sportinnovator Prijs – met daaraan gekoppeld een subsidie van € 30.000 – uit te reiken aan het meetfiets-project vanwege de meerwaarde van het project voor zowel de topsport als de maatschappij.

De optimale afdaling

Met de kennis van de TU Delft over fietsbesturing proberen onderzoekers achter het winnende idee onder meer op sportief vlak winst te boeken. Samen met Team Giant-Alpecin, dat op het hoogste wielerniveau uitkomt, zal worden bekeken hoe de daaltechniek van wielrenners verbeterd kan worden. Het project bestaat uit de ontwikkeling van vier identieke meetsets. Met een dergelijke meetset kan elke fiets omgevormd worden tot een meetfiets, een ‘sensorbike’.  Via een app krijgen de sporters en begeleiders feedback op hun keuzes in testritten. Zo weten zij hoe het optimale stuur- en remgedrag eruit zien.  

In topsport blijken details vaak doorslaggevend. Teun van Erp, wetenschappelijk expert van Team Giant-Alpecin, is dan ook blij met de mogelijkheden die het onderzoek biedt. "De manier waarop een wielrenner zijn fiets bestuurt kan het verschil maken tussen winst en verlies, zowel tijdens de tijdrit als tijdens een afdaling. Verschillen tussen goede en slechte dalers lopen op tot zeven seconden per kilometer", zegt hij. Deze ‘sensorbike’ is een van de tastbare innovaties die voortkomt uit het onlangs ondertekende innovatiepartnerschap tussen TU Delft en Team Giant-Alpecin.

Zelfstabiliserende fiets

Tegelijkertijd is er een toename van 30% in het aantal ongelukken op de fiets*), vooral door instabiliteit bij ouderen. Ook hier speelt besturing van de fiets dus een cruciale rol. Daarom maken de wetenschappers van de TU Delft in samenwerking met Koninklijke Gazelle een prototype van een zelf-stabiliserende fiets door het rijgedrag van ouderen te analyseren met de ‘sensorbike’. Deze informatie wordt vervolgens geïntegreerd met een motor in de stuurkolom, die bijstuurt op het moment dat de fietser dreigt om te vallen. Het systeem, met slimme algoritmes, draagt zo bij aan valpreventie en een actieve leefstijl van ouderen.

stabiele Foto: Koninklijke Gazelle

In de ontwikkeling van beide prototypes wordt voortgebouwd op het wetenschappelijk onderzoek naar de stabiliteit en besturing van de fiets van de TU Delft. De Sportinnovator subsidie maakt het mogelijk om de resultaten van eerder onderzoek om te zetten naar twee tastbare producten met impact voor zowel de topsport als de maatschappij. 

TU Delft nieuw Sportinnovator centrum

Het TU Delft Sports Engineering Instituut werd ook uitgeroepen tot Sportinnovator centrum. Zo’n centrum wordt door het ministerie van VWS en ZonMW gezien als een ontmoetingsplaats waar onderzoekers, ondernemers, overheden en sportorganisaties samenwerken aan de ontwikkeling van rendabele innovaties in de sport. De centra maken deel uit van een samenhangend netwerk en vormen gezamenlijk het fundament van het Sportinnovator ecosysteem.

Meer informatie
Koninklijke Gazelle
Team Giant-Alpecin
TU Delft Sports Engineering Institute
TU Delft fietslab

*) Bron: Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV)