‘s Werelds eerste operatie in een oog met behulp van een robot

TU/e-spin-off Preceyes heeft een wereldprimeur. Er was nog nooit eerder een operatie in een mensenoog gedaan met behulp van een robot. Eind augustus hebben artsen van het John Radcliffe Hospital in Oxford het zicht van een patiënt hersteld met de robot van Preceyes. Het ging hierbij om een uiterst nauwkeurige netvliesoperatie.

De primeur is zo bijzonder dat de BBC erbij was om de ingreep en de patiënt te volgen. Afgelopen vrijdag zond de Britse omroep het TV-item uit, waarin de patiënt enthousiast vertelde dat het zicht aan zijn rechteroog hersteld is. De artsen haalden bij hem een laagje netvlies weg met een dikte van circa een honderdste millimeter.

Blik in de toekomst

Ook de verantwoordelijke arts, hoogleraar oogheelkunde Robert MacLaren, is enthousiast over het gebruik van de robot. "Dit is zonder twijfel een blik in de toekomst van oogchirurgie. We kunnen er bestaande operaties beter door doen, maar ik hoop heel erg dat we ook nieuwe ingrepen kunnen gaan doen, die niet mogelijk zijn met mensenhanden."

Operaties in de oogbol vergen het uiterste van de precisie en concentratie van chirurgen. Precies voor dit soort operaties is de robot van Preceyes ontwikkeld. Dit begon bij de promotie van Thijs Meenink bij hoogleraar Maarten Steinbuch, wat later leidde tot het ontstaan van TU/e-spin-off Preceyes.

Joystick

De chirurg bestuurt de Preceyes-robot met een ‘joystick’. De robot is zo ontworpen dat het punt waar de naald door de oogbol gaat altijd op dezelfde plek blijft, waardoor schade aan het oog voorkomen wordt. De robot voert de bewegingen van de chirurg verkleind, en daarmee nauwkeuriger, uit: elke centimeter die de chirurg de joystick beweegt, wordt bijvoorbeeld vertaald naar een beweging van een millimeter door de operatiepunt van de robot. Ook filtert de robot eventuele trillingen van de handen van de chirurg weg.

De succesvolle ingreep is het resultaat van een samenwerking van Preceyes met het University of Oxford’s Nuffield Laboratory of Ophthalmology (oogheelkunde). Binnen dezelfde samenwerking kijken de partners ook naar heel gerichte medicijnafgifte onder het netvlies met behulp van de Preceyes-robot.