17 feb. 1999
3 minuten
Dankzij een pas voltooide website over het Lam Godsretabel is het nu mogelijk om in te zoomen op de complexe, adembenemende details van een van ‘s werelds belangrijkste kunstwerken: De Aanbidding van het Lam Gods door Hubert en Jan van Eyck uit 1432. De totstandkoming van de website is gecoördineerd door Ron Spronk, professor in de kunstgeschiedenis aan Queen’s University in Kingston, Ontario en aan de Radboud Universiteit.
De Aanbidding van het Lam Gods is een bijzonder complexe polyptiek die bestaat uit afzonderlijke eiken panelen. Het kunstwerk onderging recentelijk een urgente conservatiebehandeling in de Villakapel in de Gentse Sint-Baafskathedraal. In het kader van dit project werd het altaarstuk verwijderd uit zijn glazen kast en tijdelijk gedemonteerd – een uitzonderlijke gebeurtenis die het mogelijk maakte om een uitvoerige onderzoeks- en documentatiecampagne te voeren, gefinancierd door de Getty Foundation uit Los Angeles.
Extreme resolutie
Elke centimeter van het altaarstuk werd onder de loep genomen en professioneel in extreem hoge resolutie gefotografeerd, zowel onder gewoon licht als onder infrarood. Vervolgens werden de foto’s digitaal geassembleerd om zeer gedetailleerde beelden te verkrijgen die het mogelijk maken om het veelluik op een nooit gezien microscopisch niveau te bestuderen. De website zelf telt 100 miljard pixels.
Dankzij een toelage van de Getty Foundation zijn deze macro-opnames nu beschikbaar op een interactieve website, Closer to Van Eyck; Rediscovering the Ghent Altarpiece.
Voor het eerst in de geschiedenis van het Lam Gods kunnen geïnteresseerden aan de hand van infrarood reflectogrammen (IRR) en röntgenbeelden een kijkje nemen onder het verfoppervlak van het werk. Dit documentatiebestand vormt een uiterst kostbare informatiebron voor wetenschappers, conservatoren en kunstliefhebbers van over heel de wereld.
Verbluffend
"Het beeldvormingsproject ontsluit op verbluffende wijze het wonderlijke Lam Godsretabel", stelt Deborah Marrow, directeur van de Getty Foundation. "Het was een voorrecht om met een zo uitmuntend team van internationale collega’s te mogen bijdragen aan dit belangrijke project."
Gecoördineerd door Ron Spronk, professor in de kunstgeschiedenis aan Queen’s University in Kingston, Ontario en aan de Radboud Universiteit Nijmegen, is de website een samenwerkingsproject van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK), Lukasweb en de Vrije Universiteit Brussel, en wordt het betoelaagd door de Getty Foundation met aanvullende steun van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).
"De beelden op de website zullen kunsthistorici voor vele toekomende jaren de kans bieden om Lam Gods en Hubert en Jan van Eyck te bestuderen", vertelt Spronk. "De website geeft wetenschappers toegang tot onderzoeksmateriaal van een unieke en nooit eerder geziene kwaliteit, zowel op als onder het verfoppervlak van de polyptiek. We hebben doelbewust gekozen voor een open-source benadering tot de beelden, in de hoop om ook andere projecten aan te zetten tot een dergelijk gebruik van interactieve beeldvormingstechnieken in hoge resolutie voor de technische studie van kunstwerken."
Microscopisch niveau
De website bevat totaalaanzichten van de polyptiek in geopende en gesloten toestand. Van daaruit kunnen gebruikers inzoomen op details van de afzonderlijke panelen van het altaarstuk, tot op microscopisch niveau. Scrollen en zoomen gebeurt aan de hand van een thumbnail-afbeelding om de plaats en grootte van het detail op het altaarstuk aan te geven. Daarbij kunnen gebruikers tevens twee vensters tegelijk openen om beelden van het veelluik te vergelijken, wat geïnteresseerden de kans biedt om het Lam Gods en de technieken van de schilders op een nooit eerder geziene wijze interactief te bestuderen.