17 feb. 1999
2 minuten
Een empatische chatbot. Dat is de uitkomst van het promotie-onderzoek van Janneke van der Zwaan aan de TU Delft. De virtuele buddy Robin geeft verbaal en via gezichtsuitdrukkingen troost aan kinderen. Van der Zwaan promoveert op maandag 10 maart op dit onderwerp. “Mijn uitgangsvraag was of computers emotionele steun kunnen geven”, zegt ze. “Om dit te kunnen beantwoorden, heb ik een prototype van een virtuele buddy, Robin, ontwikkeld en vervolgens zijn gedrag geëvalueerd. Robin geeft emotionele steun en praktisch advies aan kinderen die via internet gepest worden. Maar het principe van een steun gevende buddy is in veel meer situaties toe te passen.”
Van der Zwaan, die een achtergrond heeft in kunstmatige intelligentie, koos voor de toepassing ‘cyberpesten’ omdat deze kinderen naast informatie ook behoefte blijken te hebben aan morele steun. "De drempel om een virtuele buddy aan te spreken, is voor sommige kinderen wellicht lager dan naar een ouder of leraar te stappen. Overigens adviseert Robin altijd aan de kinderen om ook met een ‘echt’ iemand te gaan praten."
Strategieën
Robin heeft een gesprek met de gebruiker en tijdens dit gesprek gebruikt hij strategieën die mensen ook gebruiken om steun te bieden, zoals het tonen van medeleven en het geven van complimenten. Deze strategieën worden geactiveerd door een emotioneel model dat bepaalt of een emotionele reactie gepast is. Robin drukt zijn emoties zowel verbaal als non-verbaal uit. Hij kan dus chatten maar ook zijn gezichtsuitdrukkingen veranderen; Robin heeft 16 verschillende gezichtsuitdrukkingen.
Getest
"Het gedrag van de virtuele buddy is onder andere geëvalueerd door anti-pestexperts en een aantal kinderen van 10 tot 14 jaar oud", vertelt Van der Zwaan. "Zowel de experts als de kinderen gaven aan zich gesteund te voelen door Robin. Volgens de experts speelden vooral de veranderende gezichtsuitdrukkingen van de virtuele buddy hierbij een belangrijke rol. Een opvallend verschil tussen de experts en de kinderen was dat de experts vooral enthousiast waren over de emotionele steun, terwijl de kinderen het in eerste instantie alleen hadden over de tips van Robin."
Of Robin, of een verder uitgewerkte variant van hem, ook daadwerkelijk in de praktijk zal worden gebruikt, is nog onzeker. Maar volgens Van der Zwaan is dat zeker een interessante optie. "De conclusie is dat het mogelijk is om emotionele steun over te brengen met de computer en dat het uitdrukken van emoties daarbij essentieel is."
Anderen lazen ook
