17 feb. 1999
1 minuut
Vertegenwoordigers van financiers van wetenschappelijk onderzoek en van bibliotheken in 29 landen hebben bij Cern in Genève het Scoap 3 Open Access Initiative aangekondigd. Open access betekent een revolutie voor het publiceren van wetenschappelijke artikelen: papers worden voor iedereen gratis beschikbaar en de uitgevers worden rechtstreeks betaald voor hun peer-review diensten aan de wetenschap.
"Het is verheugend om te zien hoe het model van internationale samenwerking in deeltjesfysica nu wordt toegepast voor het belangrijke maatschappelijke onderwerp: de open toegang tot wetenschappelijke informatie", zegt Rolf Heuer, algemeen directeur van Cern. "Ik ben er trots op dat Cern kon bijdragen aan het zoeken naar win-win-oplossingen op dit gebied. Dat is zowel voor wetenschappers als beleidmakers over de hele wereld van belang."
"Het leek veel op een Cern-experiment," vindt Salvatore Mele, hoofd van Open Access bij Cern, die het initiatief coördineerde, "geweldige samenwerking door deskundigen van over de hele wereld, zowel vrijwilligers uit bibliotheken als partners uit de uitgeverijen. Zij brachten hun verschillende expertise bij elkaar en werkten samen aan iets dat nog nooit eerder is geprobeerd."
Het doel van Scoap3 is het verlenen van onbeperkte toegang tot wetenschappelijke artikelen die verschijnen in wetenschappelijke tijdschriften op het gebied van deeltjesfysica die tot dusverre alleen voor wetenschappers beschikbaar waren via universiteitsbibliotheken en niet voor een groter publiek.
Open verspreiding van voorlopige informatie in de vorm van zogeheten pre-peer review artikelen of preprints, is in de deeltjesfysica al zo’n twintig jaar gangbaar. Scoap3 brengt nu de belangrijke peer-review dienst van tijdschriften in de Open Access wereld.
In het Scoap3-model brengen bibliotheken en financiers de bedragen die nu worden uitgegeven aan abonnementen onder in een ‘pool’ en van daaruit worden de peer-reviews rechtstreeks betaald. Tijdschriftuitgevers maken hun artikel dan Open Acces, wat betekent dat iedereen ze kan lezen. Auteurs behouden het auteursrecht en bij hergebruik ontvangen zij een genereus licentiebedrag.
Naar verwachting zal Scoap3 operationeel zijn voor artikelen die vanaf 2014 worden gepubliceerd.