Van Turing naar Harel: pioniers van de informatica

In het jaar dat internationaal de honderdste geboortedag van Alan Turing wordt gevierd, houdt de Technische Universiteit Eindhoven een symposium voor Turing’s huidige geestverwant, professor David Harel. Alan Turing is de grondlegger van de informatica en kunstmatige intelligentie. Ook Harel is een pionier van de informatica. Zo gebruiken de meeste software- en systeemontwikkelaars wereldwijd zijn visuele modelleringstechniek, de zogenaamde Statecharts. David Harel ontvangt een eredoctoraat van de TU/e tijdens de Dies Natalis van de universiteit.

Het symposium, genaamd ‘Van Turing naar Harel: pioniers van de informatica’, wordt gehouden op 26 april. Een dag later reikt de TU/e tijdens haar Dies Natalis een eredoctoraat uit aan professor David Harel. David Harel bekleedt momenteel de William Sussman leerstoel aan het Weizman Institute for Science.

Alan Turing

Alan Turing (1912-1954) is de grondlegger van de informatica en de kunstmatige intelligentie. Hij ontwikkelde in de jaren ’30 met de Turingmachine het concept van de moderne computer en was eind jaren ’40 nauw betrokken bij de realisatie van de eerste computers. Daarbij stelde hij in de Turingtest als eerste de vraag of machines als mensen kunnen denken. In de Tweede Wereldoorlog speelde Turing een belangrijke rol met het kraken van de Enigma-code waarmee de Duitsers hun geheime boodschappen versleutelden. Alan Turing wordt gezien als één van de meest invloedrijke personen van de twintigste eeuw.

Digitale geur

David Harel heeft, behalve aan Statecharts, aan een grote variëteit aan problemen gewerkt. Zo heeft hij als eerste een werkbare methode ontwikkelt om geur te digitaliseren en elektronisch te versturen. Een elektronische neus legt de ‘vingerafdruk’ van een geur vast. Deze vingerafdruk kan gebruikt worden om op een andere tijd en locatie dezelfde geur te verspreiden op basis van enkele tientallen basisgeuren.

Gedrag programmeren

De afgelopen dertig jaar heeft Harel ook diverse bijdragen geleverd aan het dichten van de kloof tussen informele systeembeschrijvingen en uitvoerbare programma’s. Hij ziet het als een grote uitdaging om systeemontwikkeling te ontdoen van de beperkingen van klassieke programmeermethoden. Daarom ontwikkelde hij de Life Sequence Charts (LSCs) waarmee het gewenste gedrag gerealiseerd wordt op basis van voorbeeld scenario’s.  Hierdoor is het mogelijk een informatiesysteem te creëren zonder een programma te schrijven. Tegenwoordig wordt dit Behavioral Programming genoemd, een tak van de informatica die snel groeit.

Theorie en concrete systemen

Sinds 1980 werkt professor Harel bij het Weizmann Institute of Science in Rehovot, Israel. Daar vervulde hij enkele jaren de functies van afdelingshoofd en decaan van de faculteit Wiskunde en Informatica. In zijn onderzoek legt David Harel een sterk verband tussen theoretische resultaten en de realisatie van concrete systemen. In dit opzicht past Harel’s werk erg goed bij het engineering-karakter van de TU/e. De TU/e is zeer verheugd dat David Harel het eredoctoraat van de TU/e heeft geaccepteerd. Professor Wil van der Aalst van de faculteit Wiskunde en Informatica zal de ere-promotor zijn.