Kristallen kunnen ook zacht en rond zijn

Als we aan kristallen denken, zien we ijs, keukenzout of quartz voor ons – harde vaste stoffen waarvan de vorm een regelmatig patroon vertoont. Onderzoek toont nu aan dat kristallen ook zachte, vervormbare vormen kunnen aannemen die niet de bekende zijvlakken vertonen.

Kristallen zijn in het algemeen harde vaste stoffen, die normaal gesproken geïdentificeerd kunnen worden aan de hand van de duidelijke meetkundige vorm die hun onderliggende, sterk geordende moleculaire structuur reflecteert. In hun artikel laten de natuurkundigen zien dat sommige zouten die water in hun kristalstructuur bevatten (de zogeheten gehydrateerde zouten) zich verrassend genoeg opvallen anders kunnen gedragen. Als zulke zouten langzaam oplossen door contact met vochtige lucht, worden ze zacht en vervormbaar en verdwijnen hun vlakke zijkanten. Dit staat in sterk contrast met gewone kristallen, die hun uitgesproken vorm behouden en hard blijven terwijl ze oplossen. De bestudeerde microkristallen zijn dus binnen in het materiaal kristallijn, maar vertonen vloeistofachtige moleculaire mobiliteit aan de oppervlakken.

Het onderzoek is uitgevoerd in de groep van UvA-IoP-natuurkundige Noushine Shahidzadeh en gepubliceerd in Nature Communications.