NEN start ontwikkeling NTA’s voor HEMS, slimme zonne-omvormers en slimme thuisbatterijen

NEN start in november 2025 trajecten voor de ontwikkeling van drie Nederlandse Technische Afspraken (NTA’s): voor Home Energy Management Systems (HEMS), slimme zonne-omvormers en slimme thuisbatterijen. Marktpartijen worden uitgenodigd om mee te werken; 20 november is er een informatiebijeenkomst.

De trajecten worden uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG). Doel is om eisen te stellen aan HEMS, zonne-omvormers en thuisbatterijen om slim te kunnen functioneren in huis, zodat hiermee het elektriciteitsnet beter wordt benut en netcongestie wordt verminderd.

Nederland heeft in toenemende mate te maken met netcongestie. Door de inzet van slimme net-intensieve apparaten kan de te hoge energiebelasting van het net worden verspreid over een langere periode of worden verplaatst naar momenten waarop de vraag lager is. Hierdoor kan de flexibiliteit van het net beter worden ingezet, waardoor de capaciteit optimaal wordt benut.

Om deze ontwikkeling maximaal te ondersteunen worden een aantal afspraken gemaakt over deze “slimme apparaten” en generieke eisen aan het HEMS. 

Eerdere normontwikkeling

In 2024 heeft NEN een NTA gepubliceerd voor slimme laadpalen en laaddiensten (NTA 8043). Ook wordt gewerkt aan een NTA voor slimme warmtepompen, die naar verwachting begin 2026 wordt gepubliceerd.

In 2025 vroeg het ministerie van KGG NEN om in afstemming met stakeholders te analyseren hoe de ontwikkeling van normdocumenten voor slimme net-intensieve apparaten verder kan worden doorgezet. Dit heeft geleid tot het rapport ‘De route naar interoperabiliteit en energieflexibiliteit – normontwikkeling voor slimme net-intensieve apparaten’ dat op 30 juni 2025 is aangeboden aan de Tweede Kamer. In het rapport wordt geadviseerd om een coherent normenstelsel voor slimme apparaten te ontwikkelen, en gelijktijdig in te zetten op internationale normontwikkeling. Deze adviezen zijn overgenomen. NEN gaat hier samen met belanghebbende partijen mee aan de slag.  Vanaf november 2025 starten daarom drie nieuwe normtrajecten: voor Home Energy Management Systems (HEMS), slimme thuisbatterijen en slimme zonne-omvormers. NEN richt drie werkgroepen voor de ontwikkeling van Nederlands Technische Afspraken (NTA).

NTA Hems

Een Home Energy Management System (HEMS) speelt een centrale rol in het slim beheren van energie in woningen. Het systeem verzamelt gegevens van slimme meters, zonne-omvormers, thuisbatterijen, laadpalen, warmtepompen en andere apparaten, en gebruikt deze om het energieverbruik te optimaliseren. De werkgroep gaat werken aan NTA die:

• Richtlijnen biedt voor interoperabiliteit.
• Eisen stelt aan databeheer, cybersecurity en gebruikerscontrole.
• Bijdraagt aan netbalancering en flexibiliteit.

De werkgroep van de NTA HEMS heeft als doel om een document op te stellen met eisen voor slimme HEMS-oplossingen, waarbij structurele afstemming plaatsvindt met andere NTA-werkgroepen. 

NTA slimme thuisbatterijen

Thuisbatterijen slaan energie op die op een later moment kan worden gebruikt. Zo kunnen lokale pieken en dalen in vraag en aanbod worden opvangen. De werkgroep formuleert eisen voor slimme thuisbatterijen, zodat deze kunnen communiceren met een HEMS en slim kunnen worden ingezet. 

NTA slimme omvormers

De nieuwe generatie omvormers heeft slimme functionaliteiten die helpen bij de balans tussen opwek, verbruik en netcapaciteit. De werkgroep stelt eisen op voor slimme zonne-omvormers zodat deze kunnen communiceren met een HEMS.

Informatiebijeenkomst

Op 20 november van 15.00 – 16.00 organiseert NEN een online informatiebijeenkomst waarin meer wordt gedeeld over wat deelname inhoudt, en welke opzet de trajecten zullen hebben.