Minister grijpt in bij chipfabrikant Nexperia

De Minister van Economische Zaken heeft ‘vanwege ernstige bestuurlijke tekortkomingen’ bij de halfgeleiderfabrikant Nexperia de Wet beschikbaarheid goederen (Wbg) ingezet. Die wet maakt het mogelijk om beslissingen van het bedrijf terug te draaien. Het kabinet wil hiermee voorkomen dat cruciale technologische kennis en capaciteiten verdwijnen uit Nederland en Europa.

Nexperia heeft zijn hoofdvestiging in Nijmegen en nevenvestigingen in andere landen. De overheid wil voorkomen dat de goederen die Nexperia maakt (eindproducten, halfproducten) niet beschikbaar zouden zijn in een noodsituatie. Het reguliere productieproces van het bedrijf kan wel doorgaan. 

Reden van ingrijpen op grond van de Wbg

De wet is ingezet naar aanleiding van ‘recente en acute signalen van ernstige bestuurlijke tekortkomingen en handelingen bij Nexperia’. Deze signalen bedreigen volgens de overheid de continuïteit en waarborging op Nederlandse en Europese bodem van cruciale technologische kennis en capaciteiten. Het verlies daarvan zou een risico kunnen vormen voor de Nederlandse en Europese economische veiligheid. Nexperia produceert onder meer chips voor de Europese autoindustrie en gebruik in consumentenelektronica.

De maatregel is erop gericht dit risico tegen te gaan. Zo kunnen op basis van het bevel beslissingen binnen het bedrijf worden tegengehouden of teruggedraaid indien deze (potentieel) schadelijk zijn voor de belangen van het bedrijf, voor de toekomst van het bedrijf als Nederlands en Europees bedrijf en/of voor het behoud van deze cruciale waardeketen voor Europa. Het reguliere productieproces van het bedrijf kan wel doorgaan.

Chinese topman en aandelen

Nexperia werd in 2019 overgenomen door het Chinese concern Wingtech. Sinds het ministerie van EZ op 30 september de WBG inzette, zijn Duitse en Nederlandse bestuursleden naar de ondernemingskamer, waar ze een onmiddellijke schorsing van de Chinese topman Zhang Xuezheng eisten en vroegen om Wingtechs aandelen van Nexperia onder tijdelijk beheer te plaatsen. Aan die eisen werd voldaan, en op 7 oktober werd dat oordeel definitief gemaakt.

Hoogst uitzonderlijk

De inzet van de Wet beschikbaarheid goederen door de minister is hoogst uitzonderlijk. Alleen vanwege de significante omvang en urgentie van de bestuurlijke tekortkomingen bij Nexperia is besloten tot inzet van de wet. Dit is een wet die het kabinet alleen toepast als het echt niet anders kan. De inzet van deze wet is in dit geval uitsluitend bedoeld om bestuurlijke tekortkomingen bij het desbetreffende individuele bedrijf te voorkomen en is niet gericht op andere bedrijven, de sector of andere landen. Partijen kunnen tegen dit besluit bij de rechter in bezwaar gaan.

Moederbedrijf Wingtech heeft al aangekondigd dit te zullen doen. Het spreekt van een ‘discriminerende behandeling van een onderneming in Chinese handen’, zowel door de Nederlandse overheid als de niet-Chinese leden van het managementteam. Ook stelde dat volgens hun Nederlandse advocaat ‘het Nederlandse ministerie van Economische zaken duidelijk als een mak lammetje de Amerikaanse regering volgt’.