Jan-Pieter Rijstenbil, die een machine ontwierp voor het nauwkeurig plaatsen van lasmoertjes ten behoeve van laserlassen en daarop afstudeerde aan de TU Eindhoven (TU/e) heeft de Wim van der Hoek Award gekregen. De jury prees zijn zorgvuldige procesanalyse en het modulaire concept dat hij uiteindelijk koos.
Rijstenbil studeerde Werktuigbouwkunde aan de TU/e. Begin dit jaar studeerde hij af op ‘Automated Placement of Micronuts for Laser Spot Welding’. In opdracht van Wefabricate, specialist in geavanceerde productie, ontwierp hij een machine voor het volautomatisch plaatsen van een patroon van M1 moertjes op een basisplaat van 0,3 mm dik ten behoeve van laserlassen. Hiervoor moeten zowel de basisplaat als de moertjes worden ingeladen en binnen enkele micrometers worden gepositioneerd en gestabiliseerd, waarna het gereed product weer wordt uitgevoerd.
VanderHoeks construeren
Deze opdracht van Wefabricate leende zich aldus de jury bij uitstek voor ‘VanderHoeks construeren’ (naar Wim van der Hoek, de grondlegger van de Nederlandsche school van construeren voor nauwkeurig bewegen en positioneren). “Er wordt tijdens dit complexe proces een groot aantal stappen doorlopen, waarbij rekening moet worden gehouden met lasspetters en warmteontwikkeling, maar ook met enorme productieaantallen, oftewel levensduur. Bovendien moet de machine eenvoudig aangepast kunnen worden als er een ander product moet worden gemaakt.”
Ingenieus mechanisme
De winnaar heeft zijn VanderHoekse ontwerp uitstekend uitgewerkt, aldus de jury. “Na een zorgvuldige procesanalyse koos Jan-Pieter een modulair concept dat aan alle eisen voldeed. De innovativiteit van zijn ontwerp zat ‘m vooral in het ingenieuze mechanisme voor de aanvoer van lasmoertjes met behulp van een rietje. Zijn ontwerp is DDP-waardig, dat wil zeggen geschikt voor opname in een verzameling voorbeelden van goed construeren (zoals Van der Hoek ooit publiceerde onder de naam ‘Des Duivels Prentenboek’.”
Validatie in vroeg stadium
Rijstenbil besteedde veel aandacht aan de robuustheid en betrouwbaarheid van het proces. “Hij ontwierp mooie deeloplossingen en valideerde kritische componenten en subprocessen in een zeer vroeg stadium”, noteerde de jury nog ter onderbouwing van haar keuze. “Daarvoor voerde hij heel veel experimenten uit, zowel bij Wefabricate als bij het Equipment & Prototype Center van de TU/e. Ook raadpleegde hij regelmatig gespecialiseerde bedrijven voor productie en oppervlaktebehandeling. Veel van de technieken die hij gebruikte, zijn baanbrekend.”
Inventief en creatief
Tot slot omschreef de jury de winnaar als een uitstekende student die enorme inventiviteit en creativiteit combineert met grote praktische vaardigheden. “Dat bewijst ook de historie die Jan-Pieter al had met het ontwerpen en zelf bouwen van mechatronische hulpmiddelen, zoals 3D-printers en een hulpmiddel om bladmuziek om te slaan tijdens het pianospelen. Ook heeft hij een sociale en ondernemende instelling.”