17 feb. 1999
2 minuten
Het lassen van roestvast staal is op zich niet zo bijzonder. Het wordt al jaren veelvuldig gedaan. Toch kunnen er problemen ontstaan, want roestvast staal heeft namelijk sterk de neiging tijdens het lassen te vervormen. Dat komt doordat het een veel grotere uitzettingscoëfficiënt heeft dan bijvoorbeeld staal, waardoor krimp en vervorming tijdens het lassen veel groter zijn. Naast het aanhouden van de juiste lasvolgorde kan men de vervorming ook met het TIG-lassen of pulserend MAG-lassen in de hand houden.
TIG-lassen met argon heeft als voordeel het zeer zuivere smeltbad. Er zijn echter ook een paar nadelen: naast de hogere warmte-inbreng is de relatief lage lassnelheid wel het grootste nadeel. Het gebruik van Argon met toevoeging van 2 tot 5 % waterstof kan de lassnelheid bij het lassen van austenitisch roestvast staal (bijvoorbeeld 316L, 308L, 309L, 347 e.d.) aanzienlijk versnellen. Tevens is het gebruik van een gaslens aan te bevelen omdat er dan een laminaire gasuitstroom ontstaat, die de las aanzienlijk verbetert.
De waterstof in het gasmengsel snoert de vlamboog in, waardoor de warmte-energie op een kleiner oppervlakte geconcentreerd wordt. Hierdoor kan de lassnelheid soms tot meer dan 30 procent verhoogd worden ten opzichte van TIG-lassen met alleen argon als beschermgas. Tevens vermindert de vervorming door de geconcentreerde boog en ontstaat er een betere aanvloeiing van het smeltbad, hetgeen zeer prettig is voor de lasser. Een bijkomend voordeel van het gebruik van een argon/waterstof gasmengsel is het verminderen van verkleuring van de lasnaad en het omringende materiaal.
Bij het lassen van rvs-pijpen wordt vaak gewisseld tussen TIG-lassen voor de grondnaad en pulserend MAG-lassen voor het afvullen van de lasnaad. Dit betekent naast het wisselen van het proces dat er ook twee verschillende gasmengsels op de lasplaats aanwezig moeten zijn.
Het is sterk aan te bevelen om bij het MAG-lassen van roestvast staal te kiezen voor het pulserend MAG-lassen. Roestvast staal is namelijk veel gevoeliger voor variaties in de uitsteeklengte en de toortspositie waardoor amperage en voltage aanmerkelijk kunnen fluctueren. Als gevolg daarvan kan een onstabiele boog ontstaan en dus een verminderde laskwaliteit. De afwerking van de lasnaad zal bij het lassen met een conventioneel proces (niet-pulserend) vaak grauwer van kleur zijn als gevolg van meer verbranding/oxidatie en boller door minder aanvloeiing. Ook kan er meer spatvorming ontstaan.
Een bijkomend voordeel van het gebruik van waterstofhoudende beschermgassen is de reductie van het ozongehalte. Ozon vormt bij het lassen van roestvaststaal met argon een behoorlijk gezondheidsrisico. Dit kan niet helemaal voorkomen worden door gebruik te maken van een afzuigsysteem. Het niveau van de blootstelling aan ozon kan hoog zijn bij het TIG-lassen van rvs met argon als beschermgas. .
Ricardo Donselaar IWS, application specialist Welding & Cutting, Air Products Nederland
Air Products heeft voor het MAG-lassen van roestvaststaal onder andere de menggassen Inomaxx 2 en Inomaxx Plus in het assortiment. Bij het gebruik van Innomaxx TIG-gas in plaats van argon wordt de blootstelling aan Ozon significant verminderd.
Anderen lazen ook
