Wasbeurt voor aardgas

Het aardgas raakt langzaamaan op. De gasvelden die overblijven, zijn vaak verontreinigd met kooldioxide en waterstofsulfide. Hoe reinig je dit zodat je schoon, bruikbaar aardgas krijgt? Aan de TU/e-faculteit Werktuigbouwkunde ontwikkelde ir. Guy Willems hiervoor een roterende deeltjesscheider. Deze week promoveert hij.

Het ziet ernaar uit dat op termijn alle gasvelden met vrijwel zuiver methaan zijn leeggepompt en alleen de voorraden zwaar verontreinigd aardgas overblijven. Voor multinationale olie- en energiemaatschappijen is dit probleem extra actueel, vertelt Willems (28). "De nationale oliemaatschappijen hebben zo langzamerhand de technologie en kennis in huis om het makkelijk winbare aardgas zonder hulp van de multinationals te exploiteren." Goede kans dat in de toekomst alleen de onzuiverste -en daardoor momenteel onrendabele- gasvelden voor multinationals als Shell overblijven, zo’n twintig procent van de wereldwijde voorraad.

Om die ontwikkeling voor te blijven, is Shell dan ook naarstig op zoek naar een manier om aardgas te ontdoen van grote hoeveelheden verontreiniging. Daarvoor werkt het bedrijf samen met de vakgroep Procestechnologie van de faculteit Werktuigbouwkunde, waar Willems zijn promotieonderzoek uitvoerde. Willems: "Met de huidige technieken is het rendabel om gas te zuiveren dat tot zo’n vijftien procent aan kooldioxide of waterstofsulfide bevat. Met onze methode, waarbij we een roterende deeltjesscheider gebruiken, kunnen we dat getal opschroeven tot wel zeventig procent." Ook de meest vieze gasvelden worden dan interessant.

Hoe haal je nu bijvoorbeeld kooldioxide uit aardgas? Omdat het om enorme hoeveelheden gas gaat, vereisen de gebruikelijke scheidingstechnieken zonder uitzondering grote of energieslurpende installaties. Daarom richtten Willems en zijn collega’s zich op een methode die gebruikmaakt van het verschil in condensatietemperatuur tussen kooldioxide en methaan. Dat werkt als volgt: het aardgas komt onder hoge druk (zo’n tachtig bar) uit de grond. Door het gas te laten uitzetten en af te koelen, condenseert de kooldioxide tot een mist van minuscule druppeltjes, met een doorsnede van een duizendste tot een honderdste millimeter. Die mist kan uit het gas worden verwijderd door het in een centrifuge snel rond te draaien: de druppeltjes zijn zwaarder dan het omringende gas en worden door de middelpuntvliedende kracht naar buiten geslingerd.