UT-onderzoek: leesbaarheid Wikipedia-artikelen te laag

Wikipedia is in enkele jaren uitgegroeid tot een veel geraadpleegd medium. Het heeft zich tot doel gesteld alle menselijke kennis te ontsluiten voor iedereen. De online encyclopedie wordt tegenwoordig algemeen geaccepteerd als een relatief betrouwbare bron van informatie. Maar, volgens Teun Lucassen, onderzoeker van het onderzoeksinstituut CTIT van de Universiteit Twente, is er echter te weinig aandacht voor de leesbaarheid van de artikelen.

In een uitgebreid onderzoek onderzocht de UT samen met het bedrijf Babbletics de leesbaarheid van nagenoeg alle Engelstalige Wikipedia-artikelen. Hiervoor gebruikten ze de Flesch Reading Ease test, een veelgebruikte formule die op basis van de gemiddelde zins- en woordlengte de leesbaarheid van teksten in kan schatten. Teksten met veel lange zinnen en lange woorden worden als moeilijk leesbaar beoordeeld. Een score tussen de 60 en 70 wordt als standaard gezien, een score tussen de 50 en 60 als redelijk moeilijk en een score onder de 50 als moeilijk tot zeer moeilijk.

Uit het onderzoek komt naar voren dat de gemiddelde score van een Wikipedia-artikel 51,2 is. 73,5 procent van de artikelen scoort onder de 60 (‘redelijk moeilijk’ tot ‘zeer moeilijk’). 45 procent van de artikelen scoort onder de 50 en is daarmee ‘moeilijk’ tot ‘zeer moeilijk’ te lezen.

‘Simpele Wikipedia’

Om leesbaarheidsproblemen te ondervangen introduceerde Wikipedia in 2003 al een ‘Simple English’ versie van de online encyclopedie. Deze is bestemd voor onder meer kinderen, volwassenen met leerproblemen en mensen die nog Engels aan het leren zijn. Uit het onderzoek komt naar voren dat de leesbaarheid van deze versie van Wikipedia ook te wensen overlaat. Maar liefst 42,3 procent van de artikelen scoorde onder de 60, terwijl op basis van de doelgroep een score van 80 zou mogen worden verwacht. Verder komt uit het onderzoek naar voren dat de leesbaarheid van de ‘Simple English’ versie al jaren gestaag daalt.

Aanbevelingen

Volgens Lucassen is Wikipedia een erg mooi medium, maar is er bij het schrijven van de artikelen nog te weinig aandacht voor de leesbaarheid. "Als Wikipedia de auteurs bij het schrijven, bewerken of plaatsen van artikelen een systeem biedt dat rechtstreeks advies geeft als de auteur te veel lange zinnen of woorden gebruikt, kan dit op eenvoudige manier de leesbaarheid verbeteren."

Onderzoek

Het onderzoek is uitgevoerd door Teun Lucassen en Jan Maarten Schraagen van de vakgroep Cognitieve Psychologie & Ergonomie (CTIT, Universiteit Twente) en door Roald Dijkstra van het bedrijf Babbletics dat zich gespecialiseerd heeft in ‘interaction design’. In het onderzoek hebben ze met de Flesch Reading Ease test miljoenen Engelstalige Wikipedia-artikelen van langer dan vijf zinnen gecontroleerd. Op de website http://www.readabilityofwikipedia.com/ is een demonstratie van de gebruikte methode te vinden. Hier kan iedereen eenvoudig zelf de leesbaarheidsscore van individuele Engelstalige Wikipedia-artikelen en van zelfgeschreven teksten bepalen.