Tennet wil tekort netcapaciteit oplossen zonder uit te breiden

Deze oplossingen moeten een alternatief bieden voor het uitbreiden van het net wat jaren duurt. Daarbij wordt gedacht aan het oplossen van een knelpunt met een totale capaciteit van 100 MW. Uit onderzoek blijkt dat de markt goede oplossingen kan bieden om tijdelijke overbelasting in het elektriciteitsnet te voorkomen.

Op diverse plaatsen in het hoogspanningsnet in Noord-Nederland overstijgt de vraag naar transportcapaciteit de beschikbare capaciteit, vooral door de pieken in stroomproductie uit zonnevelden. Deze pieken komen echter beperkt voor. Tennet denkt dat  producenten en gebruikers in bepaalde situaties oplossingen kunnen bieden.

Marktconsultatie

Deze zomer voerde Tennet een brede marktconsultatie uit. Twee vragen stonden daarbij centraal:

1. Is het mogelijk om de behoefte aan elektriciteitstransport met 100 MW te verlagen op een snellere en/of meer kosteneffectieve manier ?
2. Hoe kan Tennet marktpartijen daarvoor het best inschakelen?

De marktconsultatie laat zien dat er voldoende partijen zijn die relatief snel oplossingen kunnen bieden voor 100 MW transportcapaciteit. Na een webinar met 200 deelnemers, 29 ingevulde vragenlijsten en 27 persoonlijke interviews blijkt dat tientallen marktpartijen interesse hebben om deel te nemen aan een eventuele tender. Ze bieden uiteenlopende oplossingen: verminderde levering van elektriciteit, verhoogde afname voor elektrisch gevoede productieprocessen (zoals waterstof of warmte) en vormen van tijdelijke opslag.

Kant-en-klaar of in ontwikkeling

De geboden oplossingen zijn qua praktische uitvoerbaarheid zeer verschillend. Curtailment is bijvoorbeeld zo goed als direct toepasbaar. Producenten met zonneparken of fossiele energiecentrales leveren dan tijdelijk minder stroom. Exploitanten van zonnevelden en van windparken zijn er van overtuigd dat curtailment verreweg de goedkoopste oplossing is, zeker voor het opvangen van de pieken.

Andere opties waarbij elektriciteit wordt opgeslagen in plaats van getransporteerd zijn minder snel inzetbaar. Voorbeelden daarvan zijn waterstofelektrolyse, warmteboilers of warmteproductie uit elektriciteit met opslag voor warmtenetten. De uiteindelijke realisatie daarvan is afhankelijk van subsidies, vergunningen en marktontwikkelingen en daarmee minder zeker.

Vervolgstap

In de markt zijn dus oplossingen beschikbaar om tijdelijke overbelasting in het elektriciteitsnet te voorkomen. Elke oplossing heeft echter zeer specifieke kenmerken: de locatie, de reactiesnelheid, het beschikbaar vermogen en de duur daarvan, de leveringszekerheid, direct beschikbaar of pas in de toekomst. Bovendien spelen de prijs en contractvoorwaarden waarvoor een leverancier bereid is flexibiliteit beschikbaar te stellen een rol.

Als vervolgstap onderzoekt Tennet nu welke projecten voor deze pilot geschikt zijn en hoe deze marktoplossingen in de bedrijfsvoering van het hoogspanningsnet kunnen worden opgenomen. Daarnaast loopt ook een analyse hoe Tennet deze marktoplossing juridisch en regulatorisch in kan passen is binnen haar taken als TSO.