Taal en rekenen alléén laat talent onbenut

Over een paar jaar is er een tekort in de technologiesector van 10 000 werknemers op HBO/WO-niveau en 30 000 op MBO-niveau en dat is een voorzichtige schatting. Walma van der Molen leidt vanaf 1 juni de in november aan de Universiteit Twente aangeboden nieuwe leerstoel Talentontwikkeling, Wetenschap en Techniek. Het doel van de leerstoel is het bevorderen van de onderzoekende en ontwerpende talenten van kinderen en jongeren.

"Jonge kinderen zijn van nature onderzoekend en nieuwsgierig en daar wordt helaas in het onderwijs weinig mee gedaan. De focus ligt vooral op taal en rekenen en dat zijn de enige vakken die meetellen voor toetsresultaten, zoals bij de Cito-toets. De Nederlandse overheid heeft dat zo bepaald. Het gevolg is, dat leerlingen weinig onderzoekend en ontwerpend leren denken en geen goed beeld krijgen van wetenschap en techniek en de rol die zij zelf zouden kunnen spelen bij het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken. Uit onderzoek blijkt, dat een goede beeldvorming in het basisonderwijs belangrijk is. Het is later namelijk moeilijk de eigen verwondering en vindingrijkheid van leerlingen levendig te houden. Het onderwijs wordt bovendien op deze manier eenzijdig en passiever". En dat moet anders volgens Juliette Walma van der Molen.

Kinderen uitdagen

"Met de nieuwe leerstoel, een initiatief vanuit diverse gemeenten en besturen uit het onderwijsveld in het Oosten van het land, gaan we de eenzijdigheid aanpakken. We gaan in op de houding ten opzichte van wetenschap en techniek en zetten talentontwikkeling en de context waarin dat het beste plaatsvindt op de agenda. Daarbij betrekken we leerlingen, leerkrachten en ouders. Kinderen moeten uitgedaagd blijven." Internationaal onderzoek laat zien, dat in het reguliere onderwijs minder dan 20% van de talentvolle leerlingen wordt uitgedaagd en dat leerkrachten vaak niet weten hoe zij dit moeten doen. "Maar ook voor kinderen die niet zo goed presteren, zijn deze onderwerpen belangrijk", zegt Walma van der Molen, "want het kan hen meer zelfvertrouwen geven en een beter beeld van hun mogelijkheden binnen een praktijkgerichte opleiding."

Onderzoek leerstoel

Het onderzoek binnen de leerstoel is zowel theoretisch als toegepast van aard, waarbij onderzoeksresultaten worden vertaald naar concrete projecten en materialen voor het veld. Hoofddoel daarbij zijn de talenten van kinderen en jongeren en de manieren waarop hun eigen nieuwsgierigheid, creativiteit, houding en motivatie het beste kunnen worden gestimuleerd via binnen- en buitenschoolse projecten over wetenschap, techniek en nieuwe technologie. Schoolorganisaties, leerkrachten en ouders worden nadrukkelijk betrokken en zijn onderwerp van onderzoek en advisering. Een belangrijke achterliggende gedachte bij alle partijen die zich verenigden voor de instelling van deze leerstoel is, dat in het onderzoek en de projecten wordt ingegaan op wat kinderen wel kunnen en hoe zij gestimuleerd kunnen worden om hun talenten te ontwikkelen.

High Tech Human Touch

De Universiteit Twente in Nederland heeft een bijzondere positie als technische universiteit met een grote faculteit Gedragswetenschappen, waarbij de koppeling tussen exacte en sociaalwetenschappelijke disciplines speerpunt in beleid is. Dit maakt dat de Universiteit Twente bij uitstek de plek is om deze bijzondere leerstoel te huisvesten.