“Sterfterisico door steenkool-PM2,5 dubbel zo groot als door andere PM2,5”

Blootstelling aan fijnstof uit kolencentrales (steenkool PM2,5) gaat gepaard met een sterfterisico dat meer dan het dubbele bedraagt van dat van blootstelling aan PM2,5 uit andere bronnen, volgens een Amerikaanse studie waar ook Irene Dedoussi van de TU Delft aan heet meegewerkt.

In het artikel beschrijven onderzoekers van onder andere George Mason University in Virginia, de Harvard T.H. Chan School of Public Health, de Universiteit van Texas in Austin en de TU Delft het verband tussen de uitstoot van kolengestookte elektriciteitscentrales in de VS, de vervuiling die dat tot gevolg heeft in de atmosfeer en de effecten op de volksgezondheid. In dit werk droeg Dedoussi, universitair hoofddocent Atmospheric Impacts of Aviation, bij aan de modellering die een verband legt tussen emissies en vervuilingsvorming.

“Dit is belangrijk werk. Het benadrukt de negatieve effecten van de verbranding van steenkool op de volksgezondheid. Ook onderstreept het hoe belangrijk klimaatactie kan zijn, ook vanuit het perspectief van het verbeteren van de volksgezondheid”, aldus Dedoussi.

De studie werd gepubliceerd in Science.

Terwijl eerdere studies de sterftelast van kolencentrales hebben gekwantificeerd, is veel van dit onderzoek ervan uitgegaan dat PM2,5 uit steenkool dezelfde toxiciteit heeft als PM2,5 uit andere bronnen.

“PM2,5 uit steenkool is behandeld alsof het een gewone luchtverontreinigende stof is. Maar het is veel schadelijker dan we dachten, en de sterftelast ervan is ernstig onderschat”, zegt hoofdauteur Lucas Henneman, assistent-professor bij de Sid en Reva Dewberry Department of Civil, Environmental, and Infrastructure Engineering bij Mason.

Uitstoot versus persoonsgegevens

Met behulp van emissiegegevens van 480 kolencentrales in de VS tussen 1999 en 2020 modelleerden de onderzoekers waar de wind de week na de uitstoot steenzwaveldioxide meevoerde en hoe atmosferische processen het zwaveldioxide omzetten in PM2,5. Dit model produceerde voor elke elektriciteitscentrale jaarlijkse blootstellingsvelden voor PM2,5 aan steenkool.

Vervolgens onderzochten ze op individueel niveau de Medicare-gegevens van 1999 tot 2016, die de gezondheidsstatus van Amerikanen van 65 jaar en ouder weergeven en meer dan 650 miljoen persoonsjaren vertegenwoordigen. Door de blootstellingsvelden te koppelen aan de Medicare-gegevens, konden de onderzoekers de blootstelling van individuen aan PM2,5 uit steenkool deduceren en berekenen welke impact dit had op hun gezondheid.

Ze ontdekten dat in de VS in 1999 het gemiddelde PM2,5-gehalte aan steenkool 2,34 microgram per kubieke meter lucht (μg/m³) bedroeg. Dit niveau is in 2020 aanzienlijk gedaald, naar 0,07 μg/m³. De onderzoekers berekenden dat een stijging van 1 μg/m³ in het jaargemiddelde van PM2,5 uit steenkool gepaard ging met een stijging van 1,12% in de sterfte door alle oorzaken, een risico dat 2,1 keer groter is dan dat van PM2,5 uit welke andere bron dan ook. Ze concludeerden ook dat 460.000 sterfgevallen te wijten waren aan PM2,5-steenkool, wat neerkomt op 25% van alle PM2,5-gerelateerde sterfgevallen onder Medicare-ingeschrevenen vóór 2009.

1999 – 2007

Uit het onderzoek bleek ook dat 390.000 van de 460.000 sterfgevallen die te wijten waren aan kolencentrales plaatsvonden tussen 1999 en 2007, wat neerkomt op gemiddeld meer dan 43.000 sterfgevallen per jaar. Na 2007 zijn deze sterfgevallen drastisch gedaald, tot een jaarlijks totaal van 1.600 in 2020.

“Behalve dat we laten zien hoe schadelijk de vervuiling door steenkool is, laten we ook goed nieuws zien: het aantal sterfgevallen als gevolg van steenkool was het hoogst in 1999, maar daalde in 2020 met ongeveer 95%, omdat kolencentrales scrubbers hebben geïnstalleerd of zijn gesloten”, zegt Henneman.

“Ik beschouw dit als een succesverhaal”, aldus senior auteur Corwin Zigler, universitair hoofddocent bij de afdeling Statistiek en Datawetenschappen aan de UT Austin en medeoprichter van het UT Center for Health & Environment: Education & Research. “Kolencentrales waren deze grote last die het Amerikaanse beleid al aanzienlijk heeft verminderd. Maar we hebben de last nog niet volledig geëlimineerd, dus deze studie geeft ons een beter inzicht in hoe de gezondheid zal blijven verbeteren en levens zullen worden gered als we verder gaan in de richting van een schone energietoekomst.”

Aanzienlijke milieu- en gezondheidskosten

De onderzoekers wezen op de aanhoudende urgentie en relevantie van het onderzoek en schreven in de paper dat steenkoolenergie nog steeds deel uitmaakt van de energieportefeuilles van sommige Amerikaanse staten en dat het mondiale gebruik van steenkool voor de opwekking van elektriciteit naar verwachting zelfs zal toenemen.

“Terwijl landen debatteren over hun energiebronnen – en steenkool een krachtige, bijna mythische status behoudt in de Amerikaanse energiegeschiedenis – zijn onze bevindingen zeer waardevol voor beleidsmakers en toezichthouders, omdat ze de behoefte aan goedkope energie afwegen tegen de aanzienlijke milieu- en gezondheidskosten,” zei co-auteur Francesca Dominici, Clarence James Gamble Hoogleraar biostatistiek, populatie en datawetenschap aan de Harvard Chan School en directeur van het Harvard Data Science Initiative.