Robotica en Internet of Things beginnen opmars in de woning en zorg

Robotica en The Internet of Things zijn twee trends die de samenleving ingrijpend gaan veranderen. Ook de wereld van de elektrotechnische installateur verandert onder invloed hiervan. De komende zes jaar worden zo’n 25 miljard nieuwe ‘dingen’ toegevoegd aan het internet. Al deze devices delen hun data met cloudsystemen. Speciale analysetools en kunstmatige intelligentie vertalen deze big data naar bruikbare informatie voor de consument, de gebouwbeheerder, de installateur. Van handige info over je planning tot gezondheidskunde in plaats van geneeskunde en tot forse energiebesparing doordat apparaten slimmer worden. Tegelijk met de doorbraak van het Internet of Things begint de robot aan een onstuitbare opmars: bij het midden- en kleinbedrijf, in zorginstellingen en thuis doet de (sociale) robot zijn intrede. Dat is het toekomstbeeld dat experts althans schetsen.

De praktijk is iets weerbarstiger, denkt Corien van Berlo van Smart Homes. Althans wat het Internet of Things betreft. Op Elektrotechniek 2015 is Smart Homes een van de partijen die de thema’s domotica, Internet of Things en robotica oppakt om de samenhang zichtbaar te maken. Corien van Berlo gelooft in de nieuwe mogelijkheden die ontstaan. Zij constateert echter bij potentiële gebruikers een zeker wantrouwen. Mensen zijn bang dat hun huishouden op straat komt te liggen. Openheid, voorlichting, helderheid scheppen in wat je hiermee kunt, is in haar ogen een eerste noodzakelijke stap. "Meerdere partijen met de overheid voorop moeten hierin het voortouw nemen."

Bredere definitie van robots

De kansen die de nieuwe technologie, zoals robotica, biedt, zijn immers gigantisch, zegt Randall van Poelvoorde van robots.nu, een van de sprekers op het Robotica-congres dat Uneto-VNI tijdens Elektrotechniek organiseert. Hij ziet de robot in sneltreinvaart doordringen in allereerst het MKB-bedrijf. Dat heeft alles te maken met het feit dat de robot uit de veiligheidskooi komt omdat hij dankzij sensoren gaat voelen en intelligenter wordt. "Eerst was de robot alleen geschikt voor herhaalprocessen, nu kan iemand aan de lopende band eenvoudig de robot programmeren en wordt deze zijn collega."

Randall ziet daarnaast binnen enkele jaren de sociale robot de woonkamer van de consumenten binnenkomen, gevoed door de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. Hij ziet de term robot overigens breder. Een sensor gekoppeld aan kunstmatige intelligentie is net zo goed een vorm van een robot. Doordat de prijs van sensoren in hoog tempo daalt, komt het moment dichtbij dat een sensor de ontlasting in het toilet analyseert op ziektesporen. De farmaceutische industrie investeert hier volop in, omdat men voor het eerst de kans ziet de stap te zetten van geneeskunde naar gezondheidskunde. In huis gaat de robot ook praktische taken overnemen. "Als ik ‘s ochtends de trap afloop, zegt mijn robot ‘goedemorgen Randall’, want hij voelt aan hoe ik de trap afloop dat ik het ben. Zal ik de belangrijkste e-mail voorlezen? En ik heb een afspraak bij de dokter gemaakt omdat er iets niet goed is met de ontlasting", zo schetst de robot-expert een scenario dat volgens hem vandaag al realiteit kan zijn.

Wordt sociale robot wel geaccepteerd?

Is domotica, een vast thema op Elektrotechniek, tot nog toe steeds een belofte gebleven, sociale robotica zou wel eens sneller kunnen doorbreken. Corien van Berlo is verrast door de acceptatie van de sociale robot. Smart Homes is betrokken bij verschillende  projecten rond de sociale robot. "Ik ben positief verrast over hoe mensen op de robot reageren." Zij denkt dat de aaibaarheid een belangrijke rol speelt. "De sociale robot is zichtbaar, de technologie zit niet achter een knop. Gebruikers zien dat de robot ergens op reageert, dat maakt de acceptatie gemakkelijker. Veel senioren zeggen doe maar zo’n ding, omdat deze hen in staat stelt zelfredzaam te zijn. Dat herkennen ze niet in het domotica aanbod."

Randall van Poelvoorde noemt de acceptatie echter nog steeds een heikel punt. Daarnaast merkt hij dat in de zorgsector, waar de sociale robot bij uitstek in past, kennis van en affiniteit met deze technologie volledig ontbreekt. Dat veranderen is noodzakelijk om een doorbraak te forceren. Hij denkt dat je dit vooral vanuit de cultuurkant moet aanpakken. "Neem iedereen mee op een zinnige reis langs de implementatie van technologie in de zorg. Dat moeten niet de engineers doen, want die willen alleen een mooie robot. De mensen wachten op oplossingen. Die moeten we tonen."

600 000 slimme woningen: pak die kans

Robotica en the Internet of Things scheppen kansen voor de installatiebranche. Rob Wierenga van Uneto-VNI riep tijdens de KNX-dag de installateurs op meer samen te werken met retailers in consumentenelektronica. Gezamenlijk kunnen ze meer uit de markt halen als ze de gebruiker de voordelen duidelijk aantonen. "Vertel hen what’s in it for me. In 2014 telde Nederland 200 000 slimme woningen, in 2018 kunnen dat er 600 000 zijn. Pak die kansen." Want nieuwkomers zitten niet stil. Google, Microsoft en Apple proberen met clouddiensten de markt naar zich toe te trekken.

"Dergelijke bedrijven kunnen faciliteren bij het verzamelen van data en het presenteren ervan, maar de analyse zal door andere bedrijven gedaan moeten worden", zegt Rob van Mil namens KNX Nederland. Hij ziet de installateurs als de spil in het proces om van data bruikbare informatie te maken. "Installateurs kunnen dankzij de nieuwe systemen installaties beter monitoren, voorspellen wanneer componenten stuk gaan en inzicht krijgen in welke componenten het langst meegaan." Dat zijn belangrijke data om heel nieuwe verdienmodellen op te baseren. "De integrator wordt de spil in het van spel van data vertalen naar informatie." De KNX Association maakt daarom alle producten langzaam maar zeker geschikt voor IP-adressering. En men gaat het draadloze protocol sterker profileren, net als de KNX Easy mode, een laagdrempelige programmeermethode. Dat moet de drempel om in te stappen verlagen. Ook komt er de komende jaren een nieuwe variant van de programmeersoftware, ETS Core, beschikbaar waarmee installateurs via een webbrowser het systeem kunnen programmeren, zonder dat ze zelf hoeven te investeren in dure software. "We mikken op een doorbraak in de woningbouw." Voor de uitgebreidere projecten gaat KNX op de beurs in Utrecht de KNX Professionals sterker profileren als de system integrator en daarmee de partner voor installateurs die niet dagelijks met het systeem te maken hebben.

Wordt robot de communicatiehub?

Zodra de sociale robot doorbreekt, zal deze de communicatiehub worden, verwacht Randall van Poelvoorde. Via de robot wordt dan eveneens domotica in huis aangestuurd. Tegen de robot zeggen ‘start Coldplay’ is voldoende om de nieuwste songs van de groep af te spelen. Daar heb je geen app meer voor nodig. Wel een installateur die de communicatie mogelijk maakt.

Het roboticacongres vindt plaats tijdens Elektrotechniek, van 29 september tot en met 2 oktober in de Jaarbeurs Utrecht. Meer informatie http://www.elektrotechniek-online.nl/nl-NL/Bezoeker.aspx.