Producenten zetten in op gesloten kringloop elektronica

De Vereniging NVMP formuleert zeven voorwaarden om te komen tot een gesloten kringloop van elektronica, als conclusie van een uitgebreide marktstudie over e-waste in Nederland. Jan Kamminga, voorzitter van de vereniging, overhandigde het eerste exemplaar van het onderzoeksrapport aan Stientje van Veldhoven van D66, die zich als Kamerlid bijzonder heeft ingezet voor recycling en voor een Nederlandse ‘grondstoffenrotonde’ voor schaarse aardmetalen en andere kritische stoffen en daarnaast tweemaal is gekozen als groenste politicus van het jaar.

De vereniging draagt namens de producenten via Wecycle zorg voor de recycling van elektronica en kan inmiddels 40% van alle elektronisch afval verantwoorden. De NVMP denkt dat dit met inzet van alle betrokken partijen 85% haalbaar is, het percentage dat de overheid op middellange termijn als doel stelt.

Hoge drempel

Een belangrijke voorwaarde voor een gesloten kringloop is de inzameling van klein elektronisch afval dat nu in het restafval verdwijnt. De consument kan oude apparaten en spaarlampen nu vaak alleen bij de detailhandel kwijt bij aankoop van een nieuw exemplaar, of hij kan ze inleveren bij de milieustraat van de gemeente. Dat blijkt een te hoge drempel. Jaarlijks gaan via de vuilnisbak de grondstoffen uit 38 miljoen kilo afgedankte elektronica verloren. Als consumenten door het hele land in winkels en winkelcentra herkenbare en vrij toegankelijke inzamelpunten vinden, wordt gescheiden inleveren gemakkelijk gemaakt en worden consumenten zich meer bewust van de noodzaak daarvan.

"In samenwerking met enkele grote ketens hebben we de eerste 750 inzamelpunten geplaatst", zegt Kamminga. "We zien dat consumenten daar positief op reageren en dat winkeliers zich bewust worden van de cruciale rol die zij bij de inzameling kunnen spelen. Met hun medewerking moet het mogelijk zijn om binnen vijf jaar 10 000 van zulke inzamelpunten neer te zetten. Dat is genoeg om heel Nederland te bestrijken, vergelijkbaar met de dekking die we door het hele land met papierbakken en batterijtonnetjes hebben bereikt."

Transparantie essentieel

De voorwaarden van de NVMP richten zich ook op het verantwoorden van e-waste dat marktpartijen buiten Wecycle om verwerken. Op de eerste plaats roept de vereniging handelaren, transporteurs en recyclingbedrijven op om zich te certificeren onder de Europese normen voor inzameling en recycling. Daarnaast roept zij hen op om de volumes, die zij volgens de normen uit andere bronnen verwerken, ook te registreren, zodat alle stromen die marktpartijen op verantwoorde wijze verwerken transparant worden. Als de bonafide verwerking transparant is, kan gericht de aanval worden ingezet op informele inzameling en recycling die niet aan de normen voldoet en op de illegale export.

De NVMP vindt verder een transparante financiering essentieel. Het herwinnen van grondstoffen uit  elektrische apparaten is rendabel, maar de logistiek van het inzamelen, sorteren en transporteren kost geld. Wecycle vergoedt gemeenten en detailhandel voor hun bijdrage en investeert daarnaast fors in publiekscampagnes om consumenten bewust te maken en in onderzoek. In het verleden is via de verwijderingsbijdrage een solide buffer opgebouwd. Maar met het oog op de verdere toekomst en op de inspanning die nodig is om richting een gesloten kringloop te gaan, is aanvullende financiering nodig. De NVMP pleit voor een recyclingbijdrage die voor alle partijen in de keten zichtbaar is.

Nieuwe Europese richtlijn

Het NVMP-rapport verschijnt drie weken nadat een nieuwe Europese richtlijn op e-waste in werking is getreden. 85% van alle daadwerkelijk afgedankte elektronica en spaarlampen inzamelen en recyclen is de doelstelling. "We zullen met alle betrokken partijen alle zeilen bij moeten zetten om straks dat niveau te halen", aldus Kamminga. "Dat moeten we niet alleen doen omdat de wet dat van ons eist, maar vooral omdat we ons maatschappelijk niet kunnen veroorloven om kritische grondstoffen verloren te laten gaan."

Downkoad het rapport:

12-09-03 NVMP_whitepaper- Naar een gesloten kringloop voor elektronica – DEF.