Podcast: inschatting van het risico, wie neemt de beslissing?

Wie neemt uiteindelijk de beslissing om wel of niet veilig te gaan werken in een werksituatie en waarom gebeurt het wel of niet? Orly Polak interviewt in deze podcast Marre Lammers, projectcoördinator arbeidsveiligheid RIVM over inschatting van het risico in werksituaties.

Marre Lammers: “De persoon die met risico-inschatting te maken heeft is bijvoorbeeld diegene op hoogte gaat werken of die blootgesteld kan worden aan kwartsstof. Die persoon maakt een afweging om zich daar wel of niet tegen te beschermen en dus veilig of niet veilig te werken.” Orly Polak betwijfelt dat: “Is de risico-inschatting niet al gebeurd in de design/voorbereidingsfase al dan niet in overleg met een leidinggevende? Op het moment dat ze aan de slag gaan is de beslissing al vaak genomen hoe ze gaan werken.”

Lammers: “We hebben onderzoek gedaan naar risicoperceptie onder uitvoerend medewerkers in de bouw. Als het goed is daar een RI&E gedaan op de locatie waar ze werken en ook nog een V&G-plan op grote bouwlocaties. Bij een goede voorbereiding is die risico-inschatting gebeurd en bepaalt hoe de persoon gaat werken. Bijvoorbeeld dat de medewerker een mondmasker moet dragen ter voorkoming van kwartsstof-inademing. Echter ter plekke kan die persoon nog een afweging maken over of hij dat masker daadwerkelijk gaat dragen of niet. Er zitten namelijk nadelen aan en misschien vraagt hij zich af hoe effectief het masker is?”

Polak vertelt over haar onderzoek onder fietspadenaanleggers: “Er zit veel fijnstof in het grint dat gebruikt wordt voor fietspaden. Ze moeten een masker dragen. Ze zijn zich bewust van de risico’s van het fijnstof maar toch dragen ze ze niet. Waarom niet? Ze zeggen dan dat het niet lekker zit en ze hadden last van uitslag om de mond. Er waren ook schokkende opmerkingen bij: ‘Ik ga er toch wel dood aan. Ik ga de 50 toch niet halen.’ Ze zijn ook trots op hun werk: ‘wij maken de mooiste fietspaden en dat kan niet zonder dit spul’. De schoonheid van de fietspaden is belangrijker dan hun eigen gezondheid.”

Lammers: “We hebben interviews gedaan over risicoperceptie bij kwarts. Mensen zeiden: het risico hoort er nu eenmaal bij. Als ik dit niet wil dan moet ik wat anders gaan doen. Ze realiseren zich het risico maar maken zich toch niet al te veel zorgen. Ze maken zich wel meer zorgen over het werken met kwartsstof dan het werken op hoogte.
Waarom beschermen mensen zich al dan niet tegen gevaren in het algemeen (werk/prive). Twee dingen spelen mee: enerzijds, de beoordeling van het risico, is het ernstig en ben ik kwetsbaar? Anderzijds de beoordeling van de maatregelen, is het gemakkelijk te gebruiken en is het effectief? Ze denken meer controle te hebben over het al dan niet vallen van hoogte dan het inademen van kwarts. Vaak denkt men wel dat het eerder een ander overkomt dan henzelf.”
Lammers is nog bezig met het onderzoek waar diverse aspecten worden onderzocht. Het is ingewikkelder dan je in eerste instantie zou denken.

Luister naar de complete podcast:
Spotify: Verhalen in veiligheid, 9 juli 2024, De persoon die uiteindelijk de keuze maakt om veilig dan wel onveilig te werken maakt een inschatting van het risico.