7 apr. 2025
8 minuten
Met snel veranderende technologieën en geopolitieke omstandigheden, wordt kennis delen tussen engineer en maker meer de kritische succesfactor. Of niet? Daarover gaat de paneldiscussie die Manufacturing Technology Conference 2025 en het Clean Event 2025 aftrapt.
Koen ten Hove, Chief Development Officer bij Prodrive Technologies, heeft in zijn loopbaan aan beide kanten gewerkt, zowel aan de ontwikkelzijde als aan de productiekant. De kenniskloof tussen de bedenkers en de makers, is in veel sectoren alleen maar groter geworden, constateert hij. Sinds hij bij het hightech bedrijf uit Son werkt, merkt hij hoe fijn het is als ontwikkeling en productie onder één dak zitten. “De feedbackloop over de maakbaarheid van een ontwerp is vele malen korter. Dat is wel een genot.”
Productie ondergewaardeerd?
Impliciet geeft Ten Hove hiermee een van de oorzaken van de kenniskloof in productietechnologie aan. Sinds OEMs enkele decennia geleden meer gingen uitbesteden, vaak zelfs naar een producent ver weg, is de kennis van het maakproces sterk achteruit gegaan. Er speelt echter meer. Koen ten Hove vindt dat het deels ook een kwestie van attitude is; van het gevoel in opleidingen dat productontwikkeling op een hoger niveau ligt dan het maken.
“Manufacturing is low level werk; daar houden anderen zich mee bezig; dat is niet sexy. Als je niet uitkijkt, wordt manufacturing een soort afterthought,” zegt de Prodrive CDO. Volkomen onterecht, vindt hij. Als je bij het ontwerpen al rekening houdt met hoe je het gaat maken, ben je sneller, produceer je tegen lagere kosten en wordt de kwaliteit beter. No brainers, zou je denken. De praktijk is weerbarstiger.
Uitdagingen OEM kennen
Ten Hove benadert de kenniskloof vooral vanuit het perspectief van maakbaarheid en de rol daarvan in de uiteindelijke kosten, doorlooptijd en kwaliteit van een product of hightech machine. Lucie Behnke, Project Lead bij ASML voegt daar de uitdaging aan toe van de strenge eisen waarmee de semi condor industrie wordt geconfronteerd. Voor ASML zijn kosten en doorlooptijd ook belangrijk. Behnke, Project Lead bij ASML, is ook panellid tijdens de ronde tafel Bridging the Knowledge Gap in Manufacturing Technology.
Gezamenlijke openingssessie
Dit is de gezamenlijke openingssessie van Clean Event en MTC. “De kenniskloof gaat twee kanten op. Leveranciers moeten begrijpen waarom het voor onze klanten essentieel is dat hun componenten voldoen aan de strenge ontwerpeisen. De leverancier moet begrijpen wat de invloed van cleanliness is en wat hij kan doen. Proactief meedenken met ASML,” zegt Behnke. Zij is als innovatie- en kwaliteitsmanager bij ASML vooral bezig met het thema cleanliness. Voor de chipmachinefabrikant is dat een cruciaal thema. “De structuren op een wafer worden alsmaar kleiner; tegenwoordig in het nanometerbereik. Een partikel op de wafer of het reticle leidt ertoe dat het product voor onze klant niet meer bruikbaar is”, legt ze uit. En dat geldt niet alleen voor partikels, maar net zo goed voor chemische verontreinigingen.
Bewust zijn
Behnke: “Extreem schoon werken is een proces waar je je bewust van moet zijn. Het gaat niet alleen om materialen die gebruikt mogen worden, ook om processen en de techniek die je daarvoor gebruikt.” Manufacturing Technology Conference en Clean Event moeten in haar ogen dan ook de plek zijn waar engineers en technologie en toeleveranciers met elkaar in gesprek komen.
Dat kunnen zelfs bestaande contacten zijn, is haar ervaring van MTC 2024. “Toen we samen met een toeleverancier de video maakten over onze poster Defectivity bleek bij de experts niet alles bekend te zijn.” Lucie Behnke vindt de conferentie bovendien interessant voor N-tier suppliers om kennis op te doen. “De N-tier supplier speelt een rol in verbetering van de productietechnologie en de afloop van het productieproces. Daarom is het voor hen zeker de moeite om te weten hoe we werken.”
Samenwerking cruciaal
Olivier Rainaut, R&D-directeur bij Thermo Fisher Scientific, zegt dat MTC nodig is om kennis in beide richtingen te delen. Engineers bij het hightechbedrijf zijn bekend met de nieuwe productietechnieken en willen training in de ontwerpregels. “Om goed te ontwerpen moet je ervaring hebben, en die bouwen we op door nauw samen te werken met onze partners, die de details kennen. Dit is cruciaal wanneer je een nieuwe productietechniek toepast, om problemen en onvoorziene risico’s te vermijden.” In omgekeerde richting: kwaliteit, kosten en doorlooptijd zijn de drie factoren die met elkaar in evenwicht moeten zijn. Leveranciers moeten weten waarom de eisen van Thermo Fisher op het gebied van nauwkeurigheid en reinheid voldoen aan of soms zelfs hoger zijn dan die van de halfgeleiderindustrie.
Bij Thermo Fisher zijn vooral de elektrische en optische componenten kritisch. Deze componenten worden in ultrahoog vacuüm aangebracht, wat betekent dat ze extreem schoon, zeer nauwkeurig, krasvrij en vrij van restmagnetisme en statische lading moeten zijn. “Soms gebeurt dat tijdens het frezen”, legt Rainaut uit. Daarom is intensieve samenwerking met leveranciers zo belangrijk. Thermo Fisher is weliswaar een wereldwijde leverancier van elektronenmicroscopen aan de halfgeleiderindustrie, maar de specifieke eisen die deze stelt aan componenten zijn minder bekend. En we gebruiken MTC ook om onszelf te presenteren aan potentiële nieuwe leveranciers. Niet iedereen kent ons, zeker leveranciers buiten de Brainport regio niet.”
Verwevenheid hele keten
Dat kennisdelen verder moet gaan dan enkel tussen OEM en 1. Tier supplier staat voor de drie high-tech bedrijven buiten kijf. Door de verwevenheid is het hightech ecosysteem in de Brainport Regio juist zo groot geworden. Bij Prodrive Technologies gelooft men in lange termijn relaties waarin je elkaar iets gunt. “Als je van daaruit start, is de samenwerking gemakkelijker”, aldus Koen ten Hove. Geef elkaar inzicht in de technologie roadmaps, dan kunnen anderen daar op inspelen. Hij merkt dat dit in de praktijk makkelijker gezegd dan gedaan is.
Op de technische as willen bedrijven wel kennis delen, maar er is ook een spanningsveld omdat er kostendruk is. “Een gouden oplossing hiervoor hebben we niet maar voor het optimale resultaat moeten we iedereen in de keten blijven betrekken in de samenwerking.” Voor Thermo Fisher dient MTC als startpunt. Olivier Rainaut: “Meestal is er een follow-up waarbij onze ingenieurs bezoeken plannen aan leveranciers. Dat maakt een netwerkevenement als MTC en Clean Event efficiënt. Soms is het effectiever om een eendaagse conferentie bij te wonen, de relevantie te beoordelen van wat je ziet en dan vervolgbezoeken te plannen, dan je vast te leggen op een driedaagse conferentie.”
Rainaut waardeert ook de MTC-website met de posterpresentaties. Iedereen die MTC bezoekt is al proactief op zoek naar relevante technologie, terwijl anderen het achteraf als een bron kunnen gebruiken.
AI niet zaligmakend
Kunnen AI en andere digitale tools de kenniskloof verkleinen? ASML heeft nu voor de eerste keer cleanliness eisen als PMI data in het 3D model opgenomen. Lucie Behnke: “Hierdoor ziet de toeleverancier gemakkelijker welke grades waar op het onderdeel van toepassing zijn en waar je het onderdeel bijvoorbeeld mag vastpakken.” Het model maakt Sensitive surfaces zichtbaar. In de toekomst wordt nog meer mogelijk, bijvoorbeeld door rekening te houden met de correlatie tussen cleanlinessgrade en oppervlakteruwheid.
“Maar het contact van mens tot mens blijft bij kritische delen echt belangrijk”, benadrukt Lucie Behnke. “Bewust zijn dat de mens een grote rol speelt bij cleanliness. Daarom blijven we toeleveranciers ook ondersteunen en is het onze filosofie om suppliers al vroeg bij het ontwikkeltraject te betrekken.” Door de informatie over cleanliness méér openbaar te maken en ook toegankelijk voor N-tier suppliers wil ASML de kennis ook delen met maakbedrijven verderop in de supply chain.
Geen blackbox
Bij Prodrive Technologies liggen de ontwikkelafdeling van Koen ten Hove en de fabriek waar de componenten worden gemaakt en systemen geassembleerd, slechts op loopafstand van elkaar. De engineers gaan dan ook regelmatig uit eigen beweging op de vloer kijken hoe de productie loopt en om feedback op te halen over de maakbaarheid van hun producten. Hoewel Prodrive Technologies ook werk uitbesteedt, wil het werk, zeker waar het gaat om ‘core’ technologie, altijd gedeeltelijk in eigen huis doen om de competenties op niveau te houden.
Kun je straks als engineer terugvallen op de maakinformatie in de CAD-software? Koen ten Hove denkt dat AI wel gaat helpen om de kenniskloof te verkleinen, maar hij gelooft niet in een black box oplossing in het ontwerpproces. “De ontwerper moet begrijpen hoe een techniek in de praktijk werkt. Het helpt ook als ze zelf een keer achter de freesbank hebben gestaan om te begrijpen welke oplossing AI aanbiedt.”
Innovatie versnellen
Hij verwacht wel dat AI het innovatieproces gaat versnellen omdat AI in feite de kennis van een groot aantal ontwerpers tegelijk aanbiedt. Maar de kracht zit erin dat je dit combineert met ervaring en nieuwsgierigheid. Want in de huidige geopolitieke situatie moeten Europese partijen elkaar opzoeken in de keten en kennis delen, zonder IP over de schutting te gooien. Koen ten Hove spreekt over communities of practice. “Daarmee kunnen we innovatie in Nederland versnellen.” Geen overbodige luxe in de huidige wereld.
Manufacturing Technology Conference en Clean Event vinden op 17 april plaats in NH Koningshof in Veldhoven. Onder leiding van Edwin de Zeeuw, Managing Director, Mikrocentrum, gaan Koen ten Hove (Chief Development Officer, Prodrive Technologies), Olivier Rainaut (Sr. Director R&D Life Science Electron Microscopy, Thermo Fisher Scientific), Lucie Behnke (Project Lead, ASML) en Willem Jan ter Hoek (Algemeen Directeur, Ter Hoek Vonkerosie Rijssen B.V.) met elkaar in gesprek over hoe de kenniskloof naar de productie te verkleinen.
Het laatste nieuws
