Nikkel winnen met mosterdplanten tegen milieuschade

Een internationaal team onderzoekt hoe planten kunnen worden gebruikt om nikkel te winnen voor lithiumbatterijen. Dit kan dan misschien de grootschalige milieuschade oplossen die de nikkelindustrie veroorzaakt op Nieuw-Caledonië.

‘Nergens is de keerzijde van de energietransitie zo zichtbaar als op Nieuw-Caledonië’, zo stelt de VPRO. ‘De Franse eilandengroep heeft grote nikkelvoorraden, die essentieel zijn voor elektrische auto’s. Frankrijk wil het strategische gebied daarom behouden, met grote gevolgen voor zowel de biodiversiteit als voor de oorspronkelijke bewoners, de Kanak. De gevolgen van de mijnbouw zijn overal zichtbaar: afgegraven bergtoppen, verwoeste mangroves. Wat ooit een tropisch paradijs was, verandert langzaam in een kaal maanlandschap.’ Bram Vermeulen onderzoekt deze spanningen voor het VPRO-programma Frontlinie, dat te zien is op woensdag 18 december, om 22.10 uur, op NPO 2.

Milieuvriendelijk metalen winnen

Wellicht kan het onderzoek naar de mosterdplant hier verbetering in aanbrengen. Het richt zich op twee planten uit de mosterdfamilie die bekend staan om hun vermogen om metaal uit de bodem te halen en op te nemen in hun eigen weefsel, een proces dat ook wel bekend staat als fytomining. Het nikkel kan vervolgens uit het metaalrijke plantenweefsel worden geoogst en vervolgens worden gebruikt voor industriële doeleinden.

“Met behulp van planten kunnen we nikkel uit de bodem halen, zonder de grote milieuschade die conventionele dagmijnbouw veroorzaakt. Ook komt er veel minder koolstofdioxide vrij bij het omzetten van het bio-erts in nikkel metaal. Ons onderzoek draagt zo bij aan een duurzame toekomst,” zegt WUR-onderzoeker Antony van der Ent, die bij het project betrokken is.

In dit project wordt het DNA van planten onderzocht om genen op te sporen die helpen bij het opnemen en opslaan van nikkel, en die invloed hebben op hoe de planten groeien en hoeveel biomassa ze opleveren. De onderzoekers zullen deze informatie gebruiken om gekweekte variëteiten van planten te ontwikkelen met een verbeterde nikkelaccumulatie en een verhoogde biomassa, wat resulteert in grotere hoeveelheden geoogste nikkel.

Bloei uitstellen voor meer nikkel

In het lab wordt ook onderzocht hoe de bloei van planten kan worden uitgesteld. Door het uitstellen van de bloei zouden de planten meer energie kunnen steken in het groeien van weefsel waardoor de hoeveelheid nikkel in een plant kan toenemen. Fytomining zou volgens de onderzoekers een geheel nieuwe manier kunnen zijn om op duurzame wijze industrie-kritieke metalen uit de bodem te halen.