Hoe e-scooters veilig kunnen rijden in een stad

​E-scooters zie je de laatste jaren in steden over de hele wereld – en allerlei bedrijven verhuren ze. Hun komst heeft nieuwe veiligheidsproblemen met zich meegebracht. Nu presenteren onderzoekers van Chalmers (UT Zweden) een raamwerk om te vergelijken hoe verschillende micromobiliteitsvoertuigen, zoals e-scooters, en fietsen in steden bewegen.

De methodiek kan zowel bedrijven als lokale overheden ten goede komen en bijdragen aan het verbeteren van de verkeersveiligheid.​​

Het artikel Een datagestuurd raamwerk voor de veilige integratie van micromobiliteit in het transportsysteem: fietsen en e-scooters vergelijken in veldproeven is gepubliceerd in het Journal of Safety Research en is geschreven door Marco Dozza, Alessio Violin, en Alexander Rasch. 

In de afgelopen jaren hebben e-scooters zich in steden over de hele wereld verspreid. Door hun snelle opkomst zijn lokale autoriteiten vaak niet voorbereid op de uitdagingen die een dergelijke nieuwe technologie met zich meebrengt voor het vervoerssysteem.Veel geuite zorgen zijn dat e-scooterrijders de verkeersregels overtreden, te hard rijden en ongepast parkeren. Misschien wel het meest zorgwekkend is dat crashdatabases, evenals verzekeringsclaims, een duidelijke en onevenredige stijging van het aantal ongevallen laten zien naarmate het aantal e-scooters stijgt.

Lokale autoriteiten hebben geprobeerd deze zorgen weg te nemen door maatregelen als snelheidsbeperkingen, helmplicht, aangewezen parkeerplaatsen en het beperken van het aantal scooters of operators dat in de stad is toegestaan ​​- of zelfs regelrechte verboden.

Segways, monowheels en elektrische skateboards

"E-scooters zijn niet per se gevaarlijker dan fietsen, maar ze worden vaak als zodanig gezien, mogelijk vanwege hun onbekendheid en het gedrag van hun berijders", zegt hoofdauteur van de studie Marco Dozza. "Terwijl fietsen profiteert van gevestigde sociale normen, voorschriften en infrastructuur, geldt dat niet voor nieuwere micromobiliteitsvoertuigen, zoals e-scooters, Segways, monowheels en elektrische skateboards. De verspreiding en het gebruik van deze voertuigen zal in de nabije toekomst waarschijnlijk alleen maar toenemen; dus het vinden van manieren om ze veilig te integreren in het transportsysteem is een vitale en urgente uitdaging."

Om te begrijpen wat het rijden met nieuwe micromobiliteitsvoertuigen onveilig maakt en hoe dat zich verhoudt tot het rijden op een fiets, zijn uitgebreide gegevens nodig. Scooterbedrijven hebben toegang tot enorme hoeveelheden gegevens, omdat ze elke rit met GPS volgen, maar de kwaliteit maakt die gegevens meestal alleen nuttig voor logistiek en kaartdiensten. Gegevens over ziekenhuisopnames en politierapporten kunnen helpen de omvang van het veiligheidsprobleem in te schatten, maar kunnen niet verklaren waarom ongevallen gebeuren.

Wat ontbreekt, is een raamwerk voor het verzamelen en analyseren van gegevens om te begrijpen wat het rijgedrag onveilig maakt en de crashes veroorzaakt. En daarvoor presenteren Marco Dozza en collega’s een kader.

Remmen of wegsturen

De onderzoekers hebben een proces geschetst voor gegevensverzameling in het veld en analyse, dat is ontworpen om herhaalbaar en aanpasbaar te zijn voor verschillende voertuigen, van het identificeren van nuttige testmanoeuvres tot het meten en analyseren van de resultaten van daaropvolgende experimenten. In hun pilotstudie vergeleken de onderzoekers fietsen en e-scooters direct, rustten ze uit met meetinstrumenten en testten ze de berijders op verschillende manoeuvres, met combinaties van remmen – zowel gepland als in reactie op een willekeurig signaal – en sturen met verschillende snelheden.

Fiets remt beter

Een van de meest relevante bevindingen van het nieuwe onderzoek was het feit dat de remprestaties van een fiets consistent superieur bleken te zijn aan die van een e-scooter – met snellere vertraging en tot twee keer kortere remafstand. Daarentegen presteerde de e-scooter beter tijdens de stuurmanoeuvres, met een slalom door verkeerskegels – waarschijnlijk vanwege de kortere wielbasis en het niet hoeven trappen. De deelnemers werden ook gevraagd naar hun ervaring en bevestigden dat remmen comfortabeler aanvoelde op de fiets en sturen comfortabeler op de e-scooter.

E-scooter kan beter wegsturen

"De twee voertuigen vertoonden duidelijke voor- en nadelen door de verschillende scenario’s", zegt Dozza. "We kunnen zeggen dat de beste strategie voor een fietser en een e-scooterist om dezelfde crash te vermijden, verschillend kan zijn – remmen of wegsturen."

De resultaten van deze experimenten kunnen informeren hoe de infrastructuur kan worden ontworpen om alle rijders ten goede te komen – een kronkelend pad kan bijvoorbeeld gemakkelijker zijn voor e-scooterrijders dan voor fietsers, terwijl een fietser een smaller pad met weinig licht minder uitdagend kan vinden dan tot e-scooterist.

"Natuurlijk was dit experiment klein en de gegevens verre van overtuigend. Het toont echter het potentieel aan voor veldgegevens om het gedrag van berijders te beschrijven en de oorzaken van crashes te helpen begrijpen. Met meer gegevens van een grotere steekproef, kunnen we een uitgebreid beeld krijgen van het gedrag dat het rijden op een e-scooter veilig maakt. Deze informatirmatie kan de autoriteiten helpen om innovatieve veiligheidsmaatregelen te bedenken en hun beslissingen aan het publiek te motiveren met objectieve gegevens", aldus Dozza.

Mogelijke toepassing in slimme toekomstige steden

De onderzoekers gaan nu, in samenwerking met het Scandinavische scooterbedrijf Voi*, meer veldgegevens verzamelen om rekening te houden met verschillen tussen rijders en scenario’s. Uiteindelijk kunnen bevindingen zoals hier gepresenteerd toekomstige geautomatiseerde voertuigen en intelligente transportsystemen leren hoe ze het beste kunnen communiceren met scooterrijders en fietsers door te anticiperen op hun gedrag. Andere veiligheidsmaatregelen die kunnen worden gebaseerd op resultaten van veldgegevensanalyses zijn onder meer dynamische geofencing – het beperken van de snelheid van de scooters afhankelijk van hoe druk een gebied is, of het tijdstip van de dag of week.

*Voi was niet betrokken bij het hier geschetste onderzoeksproject.