Trekdraadsensoren voor ijssmelt metingen

Op de locatie waar in 2010 de grootste jaarlijkse smelt ooit op de Groenlandse ijskap werd gemeten, heeft het Nederlandse bedrijf Greenland Guidance een ijsablatie-tracker geïnstalleerd, de DDwiat (draw wire ice ablation tracker). In deze speciale ijsablatie trackers zitten trekdraadsensoren van Althen Sensors & Controls.

De Sermilik gletsjer ligt helemaal aan de zuidpunt van de ijskap, waar de temperaturen in de zomer relatief hoog zijn en waar het ijsoppervlak ongelooflijk donker is en een groot deel van het zonlicht absorbeert. Recentelijk zijn er nog vier Dwiats geïnstalleerd op de Russell gletsjer aan de westkant van de ijskap.

Om de ijsablatie te meten worden diepe gaten geboord en de trekdraad wordt vastgezet. De units kunnen tot 14 meter ablatie volgen totdat de draad opnieuw moet worden geboord. De Dwiats werken op zonne-energie en volgen ook de ijsbeweging door middel van GNSS-positionering. Meetgegevens worden lokaal opgeslagen in de datalogger en tevens verzonden naar het dataportaal van Greenland Guidance.

Situatie Sermilik gletsjer

Metingen door het automatische weerstationnetwerk Promice geven aan dat hier elk jaar 5-6 m ijs smelt - naast de sneeuw die zich in de voorafgaande winter heeft opgehoopt - wat veel is in vergelijking met andere Groenlandse locaties. Maar in 2010 observeerde het weerstation QAS_L hier een recordbrekende ablatie van meer dan 9 meter.

Om de extreme smelt op deze locatie te onderzoeken, is Promice een samenwerking aangegaan met het Instituut voor Marien en Atmosferisch Onderzoek (Imau) van de Universiteit Utrecht. Met meer instrumenten die de interactie tussen lucht en ijs ter plaatse meten, werd het volgen van ijsablatie zelfs nog relevanter voor de interpretatie van gegevens.

Daarom meet de Dwiat van Greenland Guidance nu ablatie naast het Promice-weerstation. Met het referentiegewicht dat 10 m in het ijs is geboord heeft deze eenheid de ablatie in de zomers van 2019 en 2020 geregistreerd. In 2019 werd maar liefst 7.5 meter ijsablatie gemeten, in 2020 ‘slechts' 5 meter.

Meten met een trekdraadsensor

Trekdraadsensoren, of draw wire sensoren zijn gemaakt voor afstands- en positiemetingen. Ze gebruiken een flexibele kabel om deze afstand te meten. Trekdraadsensoren kunnen afstanden van 50 mm tot 50.000 mm meten en hebben een zeer hoge lineariteit over het gehele meetbereik. De trekdraadopnemer die is gebruikt in de Dwiat is de FD115, een robuuste trekdraadsensor, die temperaturen kan weerstaan tot -40C.