Primeur: grondradar brengt ondergrondse Romeinse stad in kaart

Archeologen uit Gent en Cambridge zijn er voor het eerst in geslaagd om met behulp van een geavanceerde grondradar (GPR) een complete kaart te maken van een ondergrondse stad. De techniek zorgt voor een doorbraak in het onderzoek naar nederzettingen die verborgen liggen onder moderne gebouwen.

De archeologen brachten de Romeinse stad Falerii Novi in kaart, op 50 kilometer ten noorden van Rome. Die GPR werkt als een gewone radar en gebruikt de weerkaatsing van radiogolven om ondergrondse structuren in beeld te brengen. Dit principe wordt al ruim een eeuw toegepast, maar recente technologische vooruitgang zorgt voor snellere apparatuur en beelden in een hogere resolutie. Zo kon bij het onderzoek naar Falerii Novi bijvoorbeeld over de hele site om de 6 cm een meting worden uitgevoerd. Met de grondradar kunnen de onderzoekers bovendien de grondlagen op verschillende dieptes bekijken en zo bestuderen hoe de stad zich heeft ontwikkeld.

 

Nieuwe uitdagingen

De GPR-technologie zorgt ook voor nieuwe uitdagingen. Het onderzoek levert immers enorme hoeveelheden informatie op. Die massa data kan niet handmatig geanalyseerd worden. Er zijn nieuwe, geautomatiseerde technieken nodig om alle info te verwerken en te interpreteren. Lieven Verdonck, één van de Gentse archeologen, die het grootste deel van de technologische inbreng van het onderzoek voor zijn rekening nam, verricht innovatief werk op het vlak van AI-gebaseerde interpretaties en beeldverwerkingen voor de archeologie.

 

"Het lijdt weinig twijfel dat deze technologie de manier waarop de Romeinse verstedelijking kan worden begrepen, fundamenteel zal veranderen", concluderen de onderzoekers.