Grote busorder naar Chinezen, CDA en Mona Keijzer stellen vragen

De provincies in Oost-Nederland bestelden recent 259 elektrische bussen. Die megaorder ging naar het Chinese BYD en niet naar het Nederlandse VDL. Niet eerlijk, vinden velen, want BYD krijgt overheidssteun. Bovendien liggen de importheffingen voor Nederlandse bedrijven in China veel hoger dan andersom. Het CDA stelde vragen aan de minister van Economische Zaken en Klimaat.

De belangrijkste vraag lijkt: ‘Moet het Europese industriebeleid worden herzien, om oneerlijke concurrentie door niet-EU-lidstaten tegen te gaan?’

FME vindt dat de nieuwe Europese Commissie een gelijk speelveld tot een topprioriteit moet maken. Het recente voorstel van de Nederlandse overheid om Europese mededingings- en/of aanbestedingsregels ook te laten gelden voor niet-EU-lidstaten, is hiervoor een eerste aanzet. ‘Onze innovatieve maakindustrie die zorgt voor zoveel werk en inkomen in ons land verdient het om met hun innovatieve producten en diensten in de wereld, en al helemaal in Europa, tegen eerlijke voorwaarden te kunnen concurreren.’

In de recent verschenen groeibrief van minister Wiebes wordt aandacht gevraagd voor de verdienkracht van Nederland. De Nederlandse overheid moet ook haar eigen inkoopkracht benutten om dat te bereiken. FME pleit er ook voor dat de overheid een rol als launching customer op zich neemt. ‘Technologie, en sleuteltechnologieën in het bijzonder, bieden unieke kansen om grote maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. We verwachten dat de overheid voorop loopt bij het benutten van die kansen. Bijvoorbeeld door zelf het goede voorbeeld te geven en meer als launching customer voor de industrie op te treden.’

800 manjaren werk

VDL greep al in oktober naast een order van 156 elektrische bussen voor de regio’s Haarlem en Amsterdam. Ook deze voertuigen zullen hoofdzakelijk uit China komen. Samen zouden deze orders goed zijn geweest om 800 man een jaar aan het werk te houden, exclusief uitbesteed werk en onderzoek en ontwikkeling bij toeleveranciers en kennisinstellingen.

"Wij hebben helaas niet kunnen rekenen op ondersteuning van de penvoerder van de concessie, provincie Overijssel", stelt eigenaar en commissaris van VDL Groep Wim van der Leegte. "Terwijl wij precies een jaar geleden met de overname van Siemens Hengelo ongeveer 450 banen voor de Nederlandse hoogwaardige industrie hebben weten te behouden. Bij onze bedrijven in Overijssel werken ongeveer duizend medewerkers en wij investeren de komende twee jaar voor zeker zeventig miljoen euro in deze regio. In totaal telt VDL Groep 104 werkmaatschappijen met 17.110 medewerkers, waarvan 85 procent (14.421 medewerkers) in Nederland werkt.

"Het behalen van een eventueel betere inkoopprijs door bussen van Chinese makelij aan te schaffen, valt in het niet bij het effect dat een order bijdraagt aan de BV Nederland. Orders voor Nederlandse bussen stromen terug in de Nederlandse economie via duurzame werkgelegenheid, vennootschaps- en loonbelasting, in innovatieve ecosystemen door samenwerking met hightech-partners en kennisinstellingen en door middel van lokale maatschappelijke bijdragen."

Mona Keijzer 

Staatssecretaris Mona Keijzer van Economische zaken vraagt zich ook af hoe het kan dat er voor de tweede keer in korte tijd is gekozen voor Chinese bussen. Dit liet zij weten aan De Telegraaf. "Ik snap de frustratie die bij Wim van der Leegte zit. Het is een ongelooflijk mooi Nederlands bedrijf dat voor heel veel werkgelegenheid zorgt. De vraag is of hier sprake is van oneerlijke concurrentie. Dat weet ik nog niet, maar ik ga op onderzoek uit."