Studenten ontwikkelen tankstation van de toekomst

Studenten, bedrijven en onderzoekers van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN) hebben een tankstation ontwikkeld voor toekomstige vervoersvormen en energiedragers als waterstof. Het komt niet aan de weg, maar bij een kantorenpark of op een bedrijventerrein.

"Dat bleek economisch gezien het meest gunstige scenario", vertelt lector Meet- en Regeltechniek Aart-Jan de Graaf. Hij is namens de HAN lid van het samenwerkingsverband Energy Vehicles Fueling Station (NeFuSta). "Het gaat hier om een totaal ander concept dan de huidige elektrische laadstations. Zo kan dit nieuwe laad- en tankstation een teveel aan opgewekte elektriciteit in gasvorm omzetten. Nefusta draagt dus ook bij aan een stabieler en flexibeler elektriciteitsnet: dé grote uitdaging in de transitie naar duurzame energie."

3 scenario’s

Het project startte 2 jaar geleden met een onderzoek naar belangen, economische haalbaarheid, wettelijke kaders en veiligheid. Daarna ontwikkelde het team een modelstation met een technisch simulatiemode, een artistieke impressie en een maquette van het nieuwe tankstation. "We hebben toen 3 scenario’s onderzocht: onderweg, thuis of op het werk laden. We zijn uitgekomen bij op het werk laden en tanken. Dat gebeurt nu al, maar heeft vanwege de toevoeging van waterstof de meeste kansen op een haalbare businesscase. Daarna ging een startup-bedrijf met kennis van waterstof verder met het ontwerp. Zo konden we zien wat zo’n installatie met zich meebrengt, wat het kost om te tanken, waterstof te maken en aan een tankpunt te leveren."

Geen batterij nodig

De waterstofinstallatie zorgt ervoor dat alle lokaal duurzame opgewekte energie meteen wordt gebruikt en dus niet eerst wordt opgeslagen in een dure batterij. "Iedereen denkt altijd dat je naast een waterstofinstallatie ook een batterij nodig hebt. Batterijen hebben alleen zin om tijdelijk overschotten en pieken van een uur op te kunnen vangen, anders wordt het te duur. Zodra je waterstof voor waterstofvoertuigen kunt maken, is een batterij dus niet meer nodig. Deze optie is ook fiscaal gunstig. Als je je energie lokaal opwekt, omzet en voor je eigen vloot gebruikt, neem je die energie niet van het net af."

Ontwerpen in zeecontainers

Studenten gingen een semester aan de slag met het industrieel ontwerp op basis van eenheden in zeecontainers. Toen was nog nauwelijks bekend hoe het nieuwe laad- en tankstation eruit zou moeten zien. De vormgeving moest aantonen dat het haalbaar was om binnen de kosten zo’n nieuw station te bouwen. Daarna digitaliseerde het startup-bedrijf, HyMatters, de vormgeving van de container en de componenten die erin zitten.

Woonwijk en boerderijen

Er is al interesse in Arnhem en Nijmegen voor dit nieuwe concept. "Maar we zien ook kansen voor een kleinere installatie in woonwijken en agrarische bedrijven", laat de lector weten. "Als we daar het teveel aan opgewekte energie in gasvorm omzetten, stimuleren we dat er lokaal meer waterstof wordt geproduceerd."

Op agrarische bedrijven is de wens groot om op duurzame energie over te stappen. Agrariërs kunnen dan hun trekkers op waterstof laten rijden. "Dat vraagt wel om een aanpassing van de huidige wet- en regelgeving en een andere mindset: veel mensen zijn huiverig voor waterstof in de gebouwde omgeving. Maar ook hier geldt: onbekend, maakt onbemind. Waterstof is misschien wel veiliger dan lpg en ook aan die installaties moesten we eerst wennen."