Zij-instromers minder last van onderwijsstress

“Docenten zijn vaak overbelast, maar zij-instromers geven aan dat ze die stress niet ervaren.” Een opvallende uitspraak van lerarenopleider Lesley de Putter van de TU Delft. De Putter heeft onderzoek gedaan naar zij-instromers in de bètavakken: hoe ervaren zij de overstap, wat kunnen we daarvan leren, en hoe zinvol is het om te werven in de industrie en academie voor meer leraren?

De behoefte aan leraren in de vakken wiskunde, natuurkunde, scheikunde en informatica is groot. Gelukkig kiezen steeds meer professionals later in hun loopbaan voor het leraarschap: de zij-instromers. Zij-instromers zijn volgens onderzoeker en lerarenopleider Lesley de Putter (TU Delft) voornamelijk mensen uit de industrie, het bedrijfsleven, die iets anders wilden doen. Maar ook academici, zzp’ers, mensen met een eigen bedrijf, of herintreders worden leraar. "Je hebt zij-instromers die zeggen: ik ging voor mijn vak, ik wil de passie voor mijn vak overdragen. En je hebt er bij die zeggen: ik wil als mens andere jonge mensen coachen in het leven. Die willen leraar worden voor het sociale, pedagogische."

Minder onderwijsstress

Het meest opvallende profijt dat de zij-instromers zien van het feit dat ze een andere carrière hebben gehad, zijn hun professionele vaardigheden. De Putter: "Ze zeggen: ‘we weten dat een docent altijd overbelast is, het is een drukke baan, burn-out dreigt altijd’. En wat zij eigenlijk zeggen is: wij ervaren die stress niet. Wij kunnen professioneel vergaderen. Wij structureren ons werk goed, bakenen onze taken af. Ze zeggen dat het bedrijfsleven wat dat betreft een goede leerschool is."

Andere uitdagingen

De uitdagingen die de zij-instromers aan De Putter vertelden gingen over het lesgeven zelf: orde houden, leerlingen motiveren en bij de lessen betrekken. "Iemand zei me: ik was de enige eerstegrader, ik had dit nog nooit gedaan, en ik had ineens een examenklas." Ook is het imago van lesgeven ook voor zijinstromers een probleem. De Putter: "Aan je vrienden moeten vertellen dat je ‘maar’ leraar wordt. Ik heb een jongen gesproken die letterlijk zei: de prof waarbij ik wegging die leek mij nu een minderwaardig mens te vinden, omdat ik ophield met mijn carrière in het onderzoek. Iedereen sprak meewarig over wat hij ging doen, terwijl hij zo enthousiast was, dat viel hem heel erg tegen." Daarnaast brengt de overstap naar het onderwijs voor sommigen een financiële uidaging met zich mee en moeten anderen weer erg wennen aan de ‘onderwijscultuur’.

"Ik neem de wereld mee de school in"

Zij-instromers zien het als hun meerwaarde voor het onderwijs om in die schoolcultuur ‘de echte wereld’ binnen te brengen. De Putter: "Ze zeggen dingen als: als ik iets zie dat ik kan toepassen in de praktijk dan doe ik dat meteen erbij. Ik heb nog gewoon contacten, ik ga naar de bedrijven, dus ik kan leerlingen laten zien waar het voor is, ik kan ze ook uitdagen om daar iets mee te doen. Ik neem de tijd om die kinderen voor te lichten over waar ze heen gaan. Ik weet al wat er te koop is in de wereld." Aan de andere kant bleek er voor een aantal zijinstromers ook weer een wereld te ontdekken in het onderwijs. "Veel mensen hebben het beeld van onderwijs van toen zij zelf naar school gingen, en het onderwijs van nu is anders."

Schoolleiders enthousiast

De Putter sprak ook een aantal leidinggevenden van middelbare scholen, en die waren heel enthousiast over de leraren die de overstap hadden gemaakt. "Leidinggevenden zien dat ze andere vaardigheden hebben en zijn daar blij mee. Ze herkennen ook de blik naar buiten en de professionaliteit van de zij-instromers. ‘Als ik ze iets vraag, dan heb ik het niet voor de kerst, maar na twee weken een rapport op mijn bureau’.

Bron: Han.nl