Slimme motor in stuur voorkomt vallen met fiets (video)

De TU Delft en Koninklijke Gazelle hebben een elektrische fiets ontwikkeld die valpartijen voorkomt. Een motor in de stuurkolom stuurt bij op het moment dat de fietser dreigt om te vallen. Zo houdt de fiets zichzelf vanaf een snelheid van 4 km/h stabiel.

De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) heeft vastgesteld dat het aantal ernstige verkeersongevallen bij fietsers tussen 2000 en 2010 is toegenomen met zo’n 30%. Ernstige fietsongevallen gebeuren vaak doordat de fietser de controle over de fiets verliest. Vaak gaat het om ouderen. Er overlijden per jaar 120 fietsers van 55+ en 4280 fietsers van 55+ hebben een ernstig ongeval. De maatschappelijke kosten voor een ernstig fietsongeval zijn volgens SWOV 281.000 euro.

Kortom, nu er steeds meer e-bikes rondrijden die gemiddeld zwaarder zijn en sneller gaan dan de ‘normale’ stadsfiets, is extra aandacht voor fietsveiligheid op zijn plaats.

fiets 

Op de TU Delft is de afgelopen 15 jaar onderzoek gedaan naar waarom een fiets wel of niet omvalt. Enkele jaren geleden heeft onderzoeker Arend Schwab met collega’s al een wiskundig model ontwikkeld met zo’n 25 fysieke parameters, dat goed bleek te kunnen voorspellen of en bij welke snelheden een fietsontwerp stabiel is. "We hebben ook experimenteel aangetoond dat de inzichten hierover kloppen."

Algoritmes

Op basis van deze kennis is het idee ontstaan om de rijder actief te kunnen ondersteunen en de fiets nog stabieler te maken, via de steer-assist. "De technische uitvoering is niet eens zo moeilijk", zegt Schwab. "Je hebt een sensor nodig die meet hoe snel de fiets omvalt, een motortje dat de stuurkolom kan bijsturen en een processor die dat motortje aanstuurt. Het moeilijke gedeelte zit vooral in het vinden van de goede algoritmes waar de processor mee moet werken. En daarvoor was ons onderzoek van belang."

Nog een paar jaar testen

De steer-assist is nog niet klaar voor consumentengebruik. Met het prototype wordt nu getest hoe gebruikers de stuurondersteuning ervaren en welke vorm van ondersteuning het beste werkt. De eerste onderzoeken laten zien dat het voor een deel van de mensen minder moeite kost om te de fiets rechtop te houden.
"We willen bijvoorbeeld verder onderzoeken wat de fietser prettig vindt en wanneer er welke ondersteuning gegeven moet worden. Ook wordt uiteraard veel aandacht besteed aan de veiligheid van het systeem."